نکات ضروری متعددی وجود دارند که با رعایت آنها و پرهیز از باورهای نادرست، میتوانید عمر باتری گوشی هوشمند خود را به شکل قابلتوجهی افزایش دهید.
از زمان همهگیر شدن تلفنهای همراه همواره شایعات و باورهای غلط زیادی در رابطه با چگونگی شارژ و خالی کردن باتری آنها وجود داشته که اتفاقا طرفداران زیادی هم داشتهاند و باعث آسیب دیدن تلفنهای بیشماری هم شدهاند. بدیهی است که باتری گوشی هوشمند یکی از حیاتیترین اجزای آن است؛ کارهای پرشماری که در طول روز با گوشیهای خود انجام میدهیم، بدون وجود یک باتری پرظرفیت و کارآمد که انرژی لازم را برای مدت زمان قابلقبولی تامین نکند، شدنی نخواهد بود. علاوهبر نیاز به نگهداری شارژ، عمر کلی باتری نیز از مهمترین فاکتورهای یک گوشی هوشمند است که در صورت افزایش، صرفهجویی زیادی در هزینههای تعمیر و تعویض تلفن همراه میکند.
این روزها مهمترین ترند در دنیای باتریهای دستگاههای هوشمند، قابلیت شارژ سریع است. شرکتهای مطرح تولیدکننده، با معرفی هر پرچمدار خود رقمهای جدیدی از سرعت شارژ شدن باتری گوشی و توان خروجی شارژر رو میکنند. سرعت شارژ شدن گوشی در زمان کوتاه، میتواند در چگونگی استفاده از گوشی در روز تعیینکننده باشد. تصور کنید در پایان روز، شارژ تلفنتان در آستانهی تمام شدن است. میزان پر شدن باتری در یک شارژ کوتاه ۱۰ دقیقهای مشخص میکند که مجبور هستید با یک تلفن خاموش از محل کار به منزل بروید یا در حالت Power Saving. حالا که فناوری شارژ سریع در حال همهگیر شدن است، سوالات بیشتری از چگونگی اثرات آن روی عمر باتری گوشی هوشمند بهوجود آمده که در ادامه به آنها هم خواهیم پرداخت. در نگارش این مطلب، از نظرات تخصصی چندین محقق و مهندس این حوزه استفاده شده است.
ماهیت باتری گوشیهای هوشمند به این زودیها تغییر نخواهد کرد
برخلاف تقریبا تمام چیزهای دیگر دستگاههای الکترونیکی، فناوری باتری آنها برای چند دهه است که پیشرفت شگرفی را شاهد نبوده و امروزه دستگاههای مختلف همگی از باتریهای لیتیوم-یونی استفاده میکنند. در عوض تمرکز سازندگان بیشتر روی بهرهگیری بهینه از انرژی بوده و در این راه انواع و اقسام روشهای نرمافزاری ذخیرهی باتری طراحی شده است. از بخت بد گوشیهای همراه، صنایع سرمایهگذاری بیشتری روی ارتقای فناوری باتریهای خودروهای الکتریکی، ماهوارهها و سیستم برق خانگی میکنند؛ حوزههایی که در آنها باتریهای صنعتی بایستی بسیار بیشتر از دو یا سه سالی که از گوشیهایمان انتظار داریم عمر کنند.
یکی دیگر از مواردی که باتری گوشیهای هوشمند را عقب نگه داشته، مسئله اندازهی آن است. منبع تغذیهی یک تلفن در مقایسه با یک خودروی الکتریکی، بسیار کوچک است. برای مثال، باتری قابلشارژ خودروی تسلا مدل ۳ ظرفیتی حدود ۴۰۰۰ برابر باتری گوشی پرچمدار آیفون ۱۱ پرو مکس دارد. مسئلهی محاسبهی ظرفیت باتری گوشی هوشمند اندکی پیچیده است. ظرفیت باتری گوشی را با مقیاس میلیآمپر ساعت میسنجند، در حالیکه این معیار برای باتری خودروهای الکتریکی، وات-ساعت است. البته امکان تبدیل این دو واحد به هم وجود دارد. مثلا گوشی گوگل پیکسل ۴ دارای باتری ۲۸۰۰ میلیآمپر ساعتی (۱۰.۶ وات-ساعت) یا آیفون ۱۱ پرو مکس دارای باتری ۳۹۶۹ میلیآمپر ساعتی (۱۵.۰۶ وات-ساعت) است. از آن سو خودروی برقی شورولت از چند باتری با ظرفیت مجموعا ۱۸۴۰۰ وات-ساعتی و تسلا مدل ۳ از باتری ۶۲۰۰۰ وات-ساعتی برخوردار است.
مسئلهی مذکور مهم است زیرا هر چقدر که باتری بزرگتر باشد، راههای بیشتری برای افزایش عمر آن وجود دارد. برای مثال هنگامی که باتری را شارژ میکنید، ولتاژ تغییر کرده و آن را تحت فشار قرار میدهد، خصوصا در ۲۰ درصد پایانی شارژ. برای جلوگیری از آسیب دیدن باتری، خودروهای برقی میتوانند باتری را فقط تا ۸۰ درصد شارژ کنند. به دلیل ظرفیت بالای باتری، کاهش ۲۰ درصدی شارژ تاثیر زیادی در مسافتی که خودرو با یک بار شارژ میتواند طی کند ندارد. در عوض عمر باتری دو برابر بیشتر میشود.
گوشیهای دارای باتری بزرگ میتوانند مدت زیادی روشن بمانند، اما معمولا در صورتی که آنها را ۱۰۰ درصد شارژ کنید. با اینکه این کار باعث میشود زمان بیشتری میان هر بار شارژ سپری کنید، اما در عوض فشار زیادی به باتری وارد میشود تا ظرفیت آن کاملا پر شود. ملاحظه کردید که رفع این مشکل در گوشیهای هوشمند چالشبرانگیز است. یک راهحل مرسوم، بهینه کردن هر چه بیشتر مصرف باتری توسط گوشی هوشمند است.
شارژ سریع به باتری آسیب نمیزند
شارژرهای معمول بین ۵ تا ۱۰ وات خروجی دارند. شارژرهای سریعتر مقداری تا ۸ برابر بیشتر از این دارند. برای نمونه آیفون ۱۱ پرو و پرو مکس همراه با یک شارژر ۱۸ واتی عرضه میشوند و گوشیهای نوت ۱۰ و نوت ۱۰ پلاس از سامسونگ شارژرهای ۲۵ واتی در جعبهی خود دارند. سامسونگ حتی یک شارژر بسیار سریع ۵۰ دلاری هم برای فروش دارد که ۴۵ وات توان خروجی دارد. شارژ سریع تنها در صورتی به باتری گوشی شما آسیب میزند که نقصی فنی در باتری یا شارژر وجود داشته باشد.
باتریهایی که از فناوری شارژ سریع پشتیبانی میکنند، دارای دو فاز هستند. فاز اول، انفجاری از ولتاژ را در باتری خالی یا تقریبا خالی اعمال میکند. این موضوع باعث میشود ۵۰ یا ۷۰ درصد باتری در زمانی کوتاه بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه پر شود. علت آن است که در فاز اول، باتری میتواند بدون تحمل آسیبهای بلندمدت، بسیار سریع شارژ دریافت کند. سامسونگ تضمین میکند که شارژر ۴۵ واتیاش قادر است گوشی را در نیم ساعت ۷۰ درصد شارژ کند. اپل هم ادعا میکند که شارژر سریع آیفون ۱۱ پرو در همین زمان ۵۰ درصد باتری را شارژ میکند.
احتمالا برایتان پیش آمده که فکر کنید چرا زمان شارژ شدن ۲۰ یا ۳۰ درصد انتهایی به همان اندازهی ۷۰ یا ۸۰ درصد اولیه طول میکشد. این بخش همان فاز دوم شارژ سریع است. در این مرحله، باتری به نوعی طراحی شده که سرعت شارژ شدن را پایین بیاورد یا بشدت آن را کنترل کند. در غیر این صورت، باتری آسیبهای جبرانناپذیری را متحمل میشود. آرتور شی، از اعضای تیم ifixit مثال جالبی برای توضیح این موضوع دارد. به گفتهی او، باید باتری را همچون یک اسفنج در نظر بگیریم. هنگامی که آب روی اسفنج خشک ریخته میشود، به سرعت جذب آن میشود. این همچون فاز اول شارژ سریع است. با ادامهی ریختن آب روی اسفنج، نفوذ ذرات مایع به داخل آن سختتر میشود و هر ذره تلاش میکند راه خود را به داخل اسفنج اشباعشده پیدا کند. برای یک باتری، این انرژی که نتوانسته به باتری راه یابد میتواند منجر به آسیب دیدن آن شود.
اگر همهچیز به خوبی کنترل شود، احتمال آسیب دیدن پایین میآید. سیستم مدیریت باتری به دقت روی هر دو فاز شارژ نظارت دارد و سرعت را در فاز دوم پایین میآورد تا زمان لازم برای جذب انرژی را در اختیار باتری بگذارد. به همین دلیل است که درصدهای اندک پایانی گاهی تا ۱۰ دقیقه طول میکشد. لازم است اشاره کنیم که حوادث رخ داده برای تلفن گلکسی نوت ۷ سامسونگ مربوط به نقص در طراحی خود باتری بودند نه نرمافزار کنترل فرایند شارژ. پس بهتر است در این مورد نگرانی نداشته باشید.
امکان شارژ بیش از حد باتری وجود ندارد
سالهاست که خریداران گوشی هوشمند نگران بیش از حد شارژ شدن دستگاههای خود هستند. عدهی زیادی از مصرفکنندگان تصور میکنند در صورتی که گوشیشان برای مدت زیادی در برق بماند، باتری آن بیشتر از ظرفیتش شارژ شده و اتفاقات ناگواری میافتد؛ از کاهش عمر باتری گرفته تا افزایش دما و حتی انفجار یا آتشسوزی. با این حال متخصصان این احتمال را رد میکنند. سیستم مدیریت شارژ باتری نه تنها برای نظارت بر فازهای دوگانه، بلکه برای توقف کامل شارژ در صورت پر شدن کامل باتری هم طراحی شده است. بدین ترتیب پس از رسیدن شارژ باتری به ۱۰۰ درصد، جریان برق فورا توسط سیستم قطع میشود. ونکات سرینیواسان، پژوهشگر باتری در کتابخانهی ملی آرگون در این باره میگوید:
تا زمانی که مشکلی در مدار باتری وجود نداشته باشد، شما قادر نخواهید بود یک گوشی مدرن را بیش از حد شارژ کنید. آنها [راهکارهای] محافظتی داخلی دارند تا جلوی این اتفاق را بگیرند.
توجه داشته باشید که همچنان در صورتی که اجازه دهید گوشی ۱۰۰ درصد شارژ شود، باتری آن را تحت فشار گذاشتهاید. اپل راهکار هوشمندانهای برای این مشکل اندیشیده است. با کمک قابلیت “Optimized Battery Charging” در سیستم عامل iOS 13، سامانهی هوشمندی عادت شارژ کردن گوشی شما را تحت نظر گرفته و هنگامی که آیفون را به برق میزنید، باتری آن را روی ۸۰ درصد نگه میدارد. سپس در مدت کوتاهی پیش از زمان معمولی که گوشی را از شارژ میکشید، آن را کامل شارژ میکند. بدین ترتیب باتری برای مدت طولانی روی ۱۰۰ درصد شارژ باقی نمیماند و فشار کمتری به آن وارد میشود. این راهکار برای افرادی که عادت منظمی برای شارژ آیفون خود دارند مناسب است. اما اگر این شرایط را ندارید یا از گوشیهای دیگر استفاده میکنید، میتوانید خودتان هر موقع که شارژ گوشی به ۸۰ درصد رسید، آن را از شارژر جدا کنید.
بهتر است شارژ باتری کاملا خالی نشود
زمانی بود که توصیه میشد گوشی را هر چند وقت یک بار کاملا از شارژ خالی کنید تا باتری را کالیبره کرده و آن را به حالت نرمال برگردانید. اما در گوشیهای هوشمند امروزی دیگر نیازی به این کار نیست. در واقع این عمل حتی میتواند برای باتری گوشی هوشمند آسیبزا هم باشد. خالی شدن کامل باتری باعث بروز برخی واکنشهای شیمیایی میشود که عمر باتری را کاهش میدهند. برای جلوگیری از آسیب، سیستم مدیریت شارژ، گوشی را پس از رسیدن به یک حد معین بالاتر از تخلیهی کامل خاموش میکند. اگر میخواهید که سلامت باتری گوشیتان دوام بیشتری داشته باشد، بهتر است پس از رسیدن شارژ به ۳۰ درصد، آن را به برق وصل کنید.
دمای بالا قاتل باتری گوشی هوشمند است
بالا رفتن دمای گوشی برای باتری آن بسیار خطرناک است. سعی کنید تلفن خود را از نور مستقیم آفتاب برای طولانیمدت دور نگه دارید و برای زمان زیادی در نقاطی چون لب پنجره یا داشبورد ماشین قرار ندهید. در شرایط بحرانی، بالا رفتن بیش از حد دمای باتری نهتنها باعث کاهش عمر، بلکه انفجار آن میشود. به گفتهی ایسیدور بوچمن، موسس و مدیرعامل شرکت Cardex Electronics که در حوزهی فناوریهای باتری فعالیت میکند، دماهای بالاتر از ۳۰ درجه سانتیگراد میتواند بهینگی باتری را کاهش دهد. توجه کنید که این بدین معنا نیست که باید گوشی خود را در یخچال نگهداری کنید. اما تا جایی که ممکن است آن را از گزند گرمای زیاد در امان نگه دارید. اگر مجبور هستید در روزهای گرم سال با تلفن خود به بیرون از خانه بروید، آن را در کیف خود کنار یک بطری آب خنک بگذارید.
شارژرها و کابلهای دیگر به باتری آسیبی نمیرسانند
یکی از باورهای نادرست در رابطه با باتری گوشی هوشمند آن است که حتما باید از شارژر و کابل مخصوص آن برای شارژ استفاده شود. توجه داشته باشید که استفاده از شارژرها و کابلهای گوشیهای دیگر تنها در صورتی به تلفن شما آسیب میزند که نقص فنی در آنها وجود داشته باشد. با این حال اگر از شارژر مخصوص گوشی خودتان استفاده نکنید، ممکن است دیگر شاهد سرعت همیشگی شارژ شدن آن نباشید.
برخی شرکتها همچون هواوی و وانپلاس دارای شارژرهای اختصاصی هستند که بخشی از مداربندی مسئول شارژ سریع باتری درون آنها تعبیه شده است. برای استفاده از حداکثر توان این شارژها، باید از گوشیهای سازگار با آنها استفاده کنید. شرکتهای دیگر مانند اپل و سامسونگ بیشتر پیرو استاندارد این حوزه هستند و امکان تجربهی شارژ سریع را با انواع و اقسام شارژرها در اختیارتان میگذارند. مطمئنترین راه استفاده از شارژر آکبند داخل جعبهی گوشی است. اگر مجبور شدید از شارژر دیگری استفاده کنید نیازی نیست نگران باشید، فقط شاید دیگر باتری گوشیتان سریع شارژ نشود.
راههای دیگر برای حفظ شارژ باتری
برای استفادهی حداکثری از توان باتری خود، میتوانید از برخی ترفندهای صرفهجویی در انرژی همچون کم کردن نور صفحه و خاموش کردن وای-فای و بلوتوث در مواقعی که به آنها نیازی ندارید استفاده کنید. یکی از پرمصرفترین بخشهای گوشی هوشمند، دیتای موبایل است که روشن ماندن آن در پسزمینه به سرعت باتری گوشی را خالی میکند. سعی کنید تا جایی که میتوانید زمان روشن ماندن دیتا و GPS گوشی خود را مدیریت کنید.
واقعیت آن است که رعایت تمامی مواردی که در این مطلب ذکر کردیم هم نمیتواند جلوی این حقیقت را بگیرد: باتری گوشی هوشمند عمر محدودی دارد و بالاخره روزی احتیاج به تعویض پیدا میکند. مسئله آن است که تا حد ممکن عمر مفید آن را بالا ببرید تا مجبور نباشید دردسر و هزینهی تعویض باتری یا حتی گوشی را در مدتی کوتاه متحمل شوید.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید