بهترین فیلم های ژاپنی در مورد بمباران هیروشیما
فیلمهایی که بعد از فیلم اوپنهایمر باید ببینید
زمانی که بمب اتم روی سر ژاپنیها فرود آمد و زندگیشان را به آتش کشید، دیگر هیچچیز مثل گذشته نبود. در اینجا به شما خواهیم گفت که بهترین فیلم های ژاپنی در مورد بمباران هیروشیما و ناکازاکی، کدام فیلمها هستند.
فیلم اوپنهایمر (Oppenheimer) موفق شد که در پنج روز اول اکرانش، فروشی بیش از 230 میلیون دلار را در سراسر جهان به ثبت برساند. این فروشی کاملا موفق است، آن هم برای یک فیلم بیوگرافی سه ساعته که مملو از دیالوگ است و اکشن کمی دارد. البته تاثیری را که کارزار باربنهایمر (Barbenheimer) بر موفقیت فیلم نولان داشت، نمیتوان نادیده گرفت.
اما استقبال خوب مخاطبان از این فیلم، بحثها و مناقشاتی را هم در رسانههای اجتماعی به وجود آورد. یکی از انتقادات مهمی که به اوپنهایمر وارد شد، مربوط به صحنهای است که ویرانی هیروشیما و ناکازاکی را نشان میدهد. در واقع، فیلم فقط بر زندگی و کار رابرت اوپنهایمر (سازنده بمب اتم) تمرکز کرده و کمتر به مصائب جنگ هستهای پرداخته است. هرچند که ما میتوانیم فریاد قربانیان را بشنویم، اما وحشت و اضطراب واقعی آنها به تصویر کشیده نمیشود.
در این مقاله، هشت فیلم ژاپنی را به شما معرفی میکنیم که نگاه دقیقتری به حادثه هیروشیما و ناکازاکی داشتهاند و اگرچه شهرتی به اندازه اوپنهایمر ندارند، اما همانقدر مهم هستند. برخی از بهترین فیلم های ژاپنی که در اینجا معرفی میکنیم، توسط پرکارترین فیلمسازان ژاپنی ساخته شدهاند و علاوه بر اینکه شما را سرگرم میکنند، به یادتان میآورند که در ژاپن چه گذشت و بمباران این کشور چه پیامدهایی داشت. این فهرست فقط شامل فیلمهای درام یا مستندهای جنگی نیست، بلکه دو انیمیشن و یک فیلم هیولایی هم در آن وجود دارد.
Hiroshima
سال ساخت: 1953
داستان فیلم هیروشیما، پس از بمباران سال 1945 اتفاق میافتد. گروهی از بازماندگان که موفق به فرار از بمبها شدهاند، در تلاش هستند که زندگی خود را بازسازی کنند. این فیلم تصاویر ترسناکی را نشان میدهد که شامل اجساد آدمها، کودکان آواره، شعلههای آتش و… میشود. فیلم هیدئو سکیگاوا (کارگردان ژاپنی) به دلیل آنکه تنها هفت سال پس از بمباران هیروشیما فیلمبرداری شده، توانسته است که تمام واقعیتها را به تصویر بکشد. مردمی که در فیلم مشاهده میکنیم، ژاپنیهای واقعی هستند که حادثه هیروشیما را به چشم دیدهاند.
این فیلم ابتدا در سال 1953 و در کشور ژاپن به اکران رسید، اما اکران گسترده آن در نقاط دیگر دنیا (از جمله آمریکا) در سال 1955 بود. با وجود این، فیلم هیروشیما در سالهای بعد به فیلمی گمنام تبدیل شد. اما انتشار آن به صورت DVD در سال 2017، این فیلم را دوباره احیا کرد.
Black Rain
سال ساخت: 1989
باران سیاه، یکی از بهترین فیلم های ژاپنی در مورد بازماندگان جنگ هستهای است که به طور معجزهآسایی زنده ماندهاند، اما اکنون باید با مشکلات دیگری کنار بیایند. در آن زمان، مردم ژاپن نمیدانستند که اثرات بیماری تشعشع چیست و آیا یک مرض مسری به حساب میآید یا خیر. از این رو، نوع رفتار آنها با بازماندگان جنگ (که ساکن شهرهای مجاور شده بودند) بهشدت بیرحمانه بود. شوهئی ایمامورا، کارگردان فیلم، به نمایش این رفتار ظالمانه پرداخته و از تفکرات اشتباه ژاپنیها انتقاد کرده است.
تماشای فیلم باران سیاه واقعا دشوار است زیرا به طور واضح، نشان میدهد که مسمومیت با تشعشعات چه شکلی است و چگونه منجر به مرگ آدمها میشود. این فیلم نهتنها مصائب فیزیکی جنگ بلکه مصائب روانیاش را هم به طور ماهرانهای، به تصویر میکشد.
Frankenstein vs. Baragon
سال ساخت: 1965
این فیلم که با عنوان «فرانکشتاین جهان را تسخیر میکند» هم شناخته میشود، تفسیر بسیار متفاوتی از اضطراب هستهای در جنگ جهانی دوم است. در داستان فیلم آمده است که قلب زنده هیولای فرانکنشتاین از آلمان نازی دزدیده میشود و سارقان، این قلب را به هیروشیما میبرند. زمانی که دانشمندان ژاپنی شروع به آزمایش بر روی قلب میکنند، بمب اتم بر سرشان فرود میآید. در نتیجه، قلب به موجودی غولپیکر و جاذب تشعشع تبدیل میشود که قادر است همهچیز را نابود کند.
این فیلم که در فهرست بهترین فیلم های ژاپنی آمده، توسط ایشیرو هوندا (کارگردان فیلمهای ماترا و گودزیلا) ساخته شده است. فرانکنشتاین علیه باراگون، مفرح و سرگرمکننده است و فضایی شبیه به فیلم گودزیلا دارد. این فیلم ثابت میکند که نباید قدرت ژانر را دست کم گرفت، زیرا قادر است که بر محدودیتها غلبه کند و روش خلاقانهای را برای پرداختن به موضوعات مهم به کار بگیرد.
Godzilla
سال ساخت: 1954
اگرچه فیلم گودزیلا (Godzilla) روش استعاره را برای اشاره به بمباران هیروشیما و ناکازاکی انتخاب کرده است، اما اهمیت آن کمتر از یک فیلم واقعگرایانه نیست. ایشیرو هوندا که فیلم گودزیلا را کارگردانی کرده، یک بار به مطبوعات گفت که «ویژگیهای بمب اتم» را در نظر گرفته و آنها را روی گودزیلا اعمال کرده است. از این رو، بسیاری از تصاویر فیلم به بمب اتم اشاره دارند. مثل شعلهور شدن آتش، بیرون ریختن سم رادیواکتیو از دهان هیولا، و تخریب خانهها و ساختمانها.
مردم ژاپن، آسیبهای متعدد روحی و فیزیکی را در طول جنگ جهانی دوم متحمل شدند. پس لازم بود که فیلمهایی مثل گودزیلا ساخته شوند تا هم ژاپنیها را سرگرم کنند و هم به آنها برای غلبه بر مشکلات، امید بدهند. در زمان اکران گودزیلا، بسیاری از ژاپنیها گریه میکردند و با صورتی اشکآلود در حال دیدن فیلم بودند.
In This Corner of the World
سال ساخت: 2016
انیمه در این گوشه از جهان، انتخاب بعدی ما در فهرست بهترین فیلم های ژاپنی است. سوزو، زنی جوان و نقاشی بااستعداد است که در هیروشیما زندگی میکند. او هنرمندی است که زندگی آرام خود را در آثارش ترسیم میکند، اما این آرامش همیشگی نیست.
این انیمه خوشساخت، دومین فیلم بلند سونائو کاتابوچی است که اقتباسی از یک مجموعه مانگای معروف است. داستان در طول جنگ جهانی دوم، اتفاق میافتد و چهره زشت و کریه جنگ را در بستری از لطافت و زیبایی نشان میدهد. در این فیلم، فرهنگ سنتی ژاپن با واقعیتهای خشن جنگ در تضاد قرار میگیرد و تاثیر ماندگاری بر مخاطب میگذارد. این فیلم بهیادماندنی به دلیل آنکه فضای عاشقانهای دارد، تفسیر ملایمتری از بمباران کشور ژاپن در دوران جنگ جهانی دوم است. شخصیتهای فیلم، حتی پس از پخش تیتراژ هم از ذهن شما بیرون نمیروند.
Children of Hiroshima
سال ساخت: 1952
مثل فیلم باران سیاه که قبلا به شما معرفی کردیم، فیلم کودکان هیروشیما (اثر کانتو شیندو) نیز به اثرات مخرب تروما و آسیبهای عاطفی جنگ هستهای میپردازد. معلم جوانی به نام یاسوکو، پس از جنگ جهانی دوم به زادگاه خود یعنی هیروشیما بازمیگردد تا برای خانوادهاش که در بمبارانها کشته شدند، سوگواری کند. او دوباره با افراد دیگری که از گذشته میشناخته است، ارتباط برقرار میکند. یاسوکو همچنین فجایعی را که بیماری تشعشع به وجود آورده است، از نزدیک مشاهده میکند.
این فیلم یکی از بهترین فیلم های ژاپنی است که در زمان اکرانش مورد انتقاد قرار گرفت، ولی بعدها تبدیل به میراثی ماندگار شد. بچههای هیروشیما، اشک بیننده را درمیآورد و باعث غلیان احساسات او میشود. اما هدف اولیه فیلم، ارائه تصویری واضح و دقیق از مشکلات مردمی است که قربانی بمب اتم شدند.
Barefoot Gen
سال ساخت: 1983
انیمه گن پابرهنه، بر اساس مجموعه مانگایی به همین نام ساخته شده و داستان پسری شش ساله است که خانوادهاش را در بمباران از دست میدهد. این فیلم، عواقب بمباران هیروشیما را از چشم یک کودک نشان میدهد. او که تمام اعضای خانوادهاش کشته شدهاند و فقط مادر باردارش زنده مانده است، باید این شرایط دشوار را تحمل کند.
در طول فیلم، او میبیند که بازماندگان اطرافش به دلیل یک بیماری ناشناخته (که هیچکس نمیتواند آن را درک کند) از بین میروند. ولی او همچنان امیدوار است و برای زنده ماندن در چنین شرایطی تلاش میکند. این فیلم، فضایی عجیب و کابوسوار دارد که باعث وحشت بیننده میشود. شایان ذکر است که دو فیلم زنده هم بر اساس مانگای گن پابرهنه (کنجی ناكازاوا) ساخته شدهاند که به ترتیب، محصول 1976 و 1977 هستند.
Labyrinth of Cinema
سال ساخت: 2019
هزارتوی سینما، فیلمی گذشتهنگر است که نگاه منحصربهفردی به حوادث تاریخی دارد و باید در فهرست بهترین فیلم های ژاپنی، تبه اول را داشته باشد. داستان در مورد سه مرد جوان است که به لحظات مهم تاریخ ژاپن، بهخصوص جنگ جهانی دوم، سفر میکنند. فیلم هزارتوی سینما (اثر نوبوهیکو اوبایاشی) داستانی را تعریف میکند که ترکیبی از سرگرمیهای فانتزی و دراماتیک، وحشتهای جنگ و فرهنگ جامعه ژاپن است. این فیلم از هنر عامیانه، تکنیک پرده سبز و انفجارهای رنگی هم استفاده میکند تا موضوع مقاومت علیه جنگ را برجسته کند.
در پایان باید افزود که هزارتوی سینما، یک فیلم شخصی برای نوبوهیکو اوبایاشی هم هست. کارگردانی که با فیلم کالت House محصول 1977 شهرت پیدا کرد و به افتخارات زیادی رسید. او این فیلم را قبل از مرگش در سال 2020 ساخت تا به سینما، تاریخ و فرهنگ کشورش ادای احترام کند.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید