میکس صدا در فیلم های کریستوفر نولان چه مشکلی دارد؟
نامفهوم شدن دیالوگها
میکس صدای بلند در فیلم های کریستوفر نولان، اخیرا باعث انتقاد مخاطبان از این فیلمها شده و حتی به فروش اندک فیلم Tenet هم منجر شده است. اما دلیل آن چیست و آیا ممکن است که عمدی در کار باشد؟
امروزه، شهرت و اعتبار کریستوفر نولان (Christopher Nolan) به حدی است که ذکر نام او در پوستر یک فیلم، تضمینکننده موفقیت آن فیلم خواهد بود. نولان با سهگانه معروف و تاثیرگذار شوالیه تاریکی (The Dark Knight) شخصیت بتمن را دوباره به مخاطبان سینما در سرتاسر دنیا، معرفی کرد. او همچنین سعی کرد تا ایدههایی جاهطلبانه را در فیلمهای تلقین (Inception)، میانستارهای (Interstellar) و انگاشته (Tenet) به تصویر بکشد و موفق هم بود.
نولان در سال 2021 به دلیل اختلافاتی که میان او و استودیو برادران وارنر (Warner Bros) به وجود آمد، از این استودیو جدا شد. پس از این جدایی، بسیاری از استودیوها برای پروژه بعدی نولان که اوپنهایمر (Oppenheimer) نام داشت، به او پیشنهاد همکاری دادند. در نهایت، یونیورسال پیکچرز (Universal Pictures) با نولان به توافق رسید و حق پخش فیلم را به دست آورد. این استودیو فیلمسازی، تمام درخواستها و نیازهای کارگردان را برآورده کرد.
اگرچه اوپنهایمر به یکی از آثار مورد انتظار سال 2023 تبدیل شده است، خیلیها نگران میکس صدا در این فیلم هستند. طرفداران مدتی است که به ترکیب صداهای سرسامآور در فیلم های کریستوفر نولان انتقاد میکنند. زیرا عمده دیالوگها را نامفهوم میکند و حتی در برخی از مواقع، گوش تماشاگر را آزار میدهد. از آنجا که فیلم اوپنهایمر به روند ساخت بمب اتم میپردازد، احتمالا نولان صداهایی را در فیلم خود گنجانده است که میتواند آزاردهنده باشد.
آیا فیلمهای نولان از نظر میکس صدا دچار مشکل هستند؟
این انتقادها زمانی شروع شد که فیلم Inception روی پرده سینماها رفت. اینجا بود که موضوع میکس صدا به عنوان یکی از موضوعات مناقشهبرانگیز در فیلمهای نولان، توسط مخاطبان آثار او مورد توجه قرار گرفت. اما بعد از آنکه میانستارهای به اکران رسید، حتی منتقدان هم متوجه شدند که صدای بلند موسیقی در برخی از صحنهها، شنیدن دیالوگهای فیلم را دشوار کرده است. هرچند که موسیقی هانس زیمر (Hans Zimmer) بهواقع شاهکاری بینظیر بود.
سپس نوبت به فیلم دانکرک (Dunkirk) رسید که مملو از تیراندازی، انفجار مواد محترقه و صحنههای اکشن بود. اما انتقادها از ترکیب صدای بلند در آثار نولان، با اکران فیلم Tenet به اوج خود رسید و باعث نارضایتی دوستداران کریستوفر نولان هم شد. بسیاری از منتقدان سینما در نقدهایی که بر فیلم Tenet نوشتند، مشکل صدا را یکی از مهمترین نقاط ضعف فیلم دانستند. بر این اساس، باید از خود بپرسیم که دلیل این نوع از صداسازی در فیلمهای نولان چیست؟
چرا فیلم های کریستوفر نولان اینگونه هستند؟
خود کریستوفر نولان معتقد است که طراحی صدا در فیلمهایش مشکلی ندارد. او میگوید: «وقتی فهمیدم که مردم در مورد صدا چقدر محافظهکار هستند، کمی شوکه شدم. شما میتوانید فیلمی بسازید که شبیه هر چیزی باشد، مثلا میتوانید [صحنههای فیلم را] با آیفون خود فیلمبرداری کنید، اما هیچکس شکایتی نمیکند. این در حالی است که اگر صدا را به روش خاصی ترکیب کنید یا از فرکانسهای فرعی خاصی استفاده کنید، مردم اعتراض میکنند.»
شاید همانطور که جیمز کامرون (James Cameron) قصد دارد تا مرزهای فناوری فیلم را جابهجا کند، نولان نیز علاقهمند است که مرزهای صدا را جابهجا کند یا حداقل به آزمایش و اصلاح فرم صدا بپردازد. او کارگردان بلندپروازی است که قبلا هم ساختار روایت فیلم را در یادگاری (Memento) و ماهیت ابرقهرمانان را در شوالیه تاریکی، متحول کرده است. بنابراین عجیب نیست که بخواهد در فرم صدا نیز تغییری ایجاد کند یا اینکه دست به ابداع و نوآوری بزند.
معمولا گفته میشود که فیلمها به یک رسانه تصویری (سینما) تعلق دارند و فیلمسازان موظف به داستانگویی بصری هستند. با وجود این، باید اعتراف کرد که صدا نیز به اندازه تصویر از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. اما دستکاری در میکس صدا به یک قمار خلاقانه میماند که شاید جلوی موفقیت تجاری فیلم را بگیرد. سوال این است که آیا چنین ابداعاتی، چیز جدیدی نیز به فیلم های کریستوفر نولان اضافه میکنند یا فقط یک آزمایش بیهوده هستند؟
چه چیزی ضامن موفقیت فیلمهای نولان است؟
اگرچه فهم دیالوگها در بسیاری از فیلمهای نولان بهدشواری ممکن است، اما معمولا تغییری در باکسآفیس ایجاد نمیشود و آثار او همیشه صدرنشین هستند. نولان یکی از معدود کارگردانهایی است که میتواند ایدههای بدیعی مانند Inception و میانستارهای را در باکسآفیس به فیلمهای موفقی تبدیل کند. زیرا شهرت او ضامن موفقیتی است که فیلمهایش در گیشه سینما به دست میآورند. از این رو، لازم نیست که کسی نگران فروش اوپنهایمر باشد.
البته با توجه به شکستی که فیلم Tenet در گیشهها متحمل شد، باید این احتمال را در نظر بگیریم که شاید اوپنهایمر هم به چنین سرنوشتی دچار شود. کریستوفر نولان درست میگوید که مخاطبان نسبت به روشهای مختلف فیلمبرداری و ارائه بصری، سختگیر نیستند. اما همین افراد اگر نتوانند دیالوگ فیلمی را بشنوند یا آن را درک کنند، احتمالا آن را تماشا نمیکنند. فرقی هم ندارد که آن فیلم، فیلمی از کریستوفر نولان باشد یا یک کارگردان نهچندان مشهور.
تلاشهای جسورانه نولان برای آزمایش صدا در فیلمهای اخیرش تحسینبرانگیز است. با وجود این، امتحان کردن یک روش جدید (در زمینه صدا یا تصویر) لزوما باعث نمیشود که فیلم به دستاورد تازهای برسد یا ارزش هنری بیشتری پیدا کند. بنابراین امیدواریم که اینبار با مشکل میکس صدا در فیلم جدید نولان، مواجه نشویم یا حداقل امیدواریم که نوآوری صوتی در فیلم اوپنهایمر با ظرافت بیشتری، انجام شده باشد.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید