در این یادداشت، به سراغ بهترین فیلمهای سینمایی با مضمون و تم جنگ جهانی دوم میرویم که طی ۲۰ سال اخیر روی پردهی سینما اکران شدهاند.
جنگ جهانی اول و همچنین دوم باعث شده تا صنعت سینما نیز تحت تاثیر آن قرار گیرد و فیلمسازها بسته به میزان آسیبی که به کشور و ملیتشان وارد شد و همچنین دغدغههای شخصی و فراملی خود نسبت به مقولهی جنگ، اثری در دنیای سینما تولید کردند. در این مقاله قصد بر این داریم تا به سراغ جنگ جهانی دوم برویم و با بهترین و همچنین شاخصترین آثار سینمایی با چنین مضمونی بیشتر آشنا شویم. به همین دلیل در این لیست نباید انتظار فیلمهای مطرح و ماندگار تاریخ مثل نجات سربازان رایان (Saving Private Ryan) و رم، شهر بیدفاع (Rome, Open City) شاهکار روبرتو روسیلینی را داشته باشید. لازم به ذکر است که لیست پیش رو حاصل نگاه کل اعضای تیم سرگرمی نیست. ۱۰ فیلم برتر موجود در مقاله، صرفا نظر و سلیقهی نویسنده نسبت به مقولهی جنگ جهانی دوم است.
۱۰- Fury
سال اکران: ۲۰۱۴
کارگردان: دیوید آیر
بازیگران: برد پیت، شایا لباف، لوگان لرمن
قطعا یکی از آثار تحسینبرانگیز برد پیت، فیلم Fury است که او در نقش یک فرماندهی نظامی به اسم «دان کلایِر» جلوی دوربین ظاهر میشود. داستان فیلم، شما را به سال ۱۹۴۵ میبرد و «دان» مجبور میشود تن به کارهایی دهد که برای تماشاگر هم هیجانانگیز است و هم ناراحتکننده. ایفای نقش برد پیت و دیگر بازیگران اصلی مثل لوگان لرمن در کنار فیلمبرداری و صد البته ذوق هنری دیوید آیر در مقام کارگردان، فیلم Fury را یکی از آثار محبوب و قابل ستایش در وصف جنگ جهانی دوم تبدیل کرده است.
۹- The Imitation Game
سال اکران: ۲۰۱۴
کارگردان: مورتن تیلدام
بازیگران: بندیکت کامبربچ، کیرا نایتلی، متیو گود
مورتن تیلدام تلاش کرد تا فیلمی با مضمون جنگ با اقتباس از یک کتاب پرطرفدار کارگردانی کند. قصه حول محور فرد ریاضیدان و نابغهای به اسم آلن تورینگ میچرخد. تورینگ که ایفای نقشش در فیلم برعهدهی بندیکت کامبربچ بود، در دنیای واقعی حین جنگ جهانی دوم توانست کدهای سری ارتش آلمان را بهواسطهی هوش و استعدادش در عرصهی ریاضی بشکند. فرم روایی بینظیر و بسیار خوب فیلم The Imitation Game و همچنین ایفای نقش بازیگران اصلی در بستر داستانی باعث شد تا فیلم «بازی تقلید» جوایز متعددی را تصاحب کند. گراهام مور، به واسطهی سناریونویسی این فیلم توانست جایزهی بهترین فیلمنامهی اقتباسی جشنوارهی اسکار را نیز دریافت کند.
۸- Dunkirk
سال اکران: ۲۰۱۷
کارگردان: کریستوفر نولان
بازیگران: فیون وایهد، بری کوگان، مارک رایلنس
دانکرک، اولین تجربهی کریستوفر نولان برای کارگردانی یک فیلم با تم جنگ بود. نولان با استفادهی درست از منابع و بودجهای هنگفتی که در اختیار داشت توانست فیلم Dunkirk را از لحاظ فنی و تکنیکی، به یک اثر ستودنی و تقریبا بینقص تبدیل کند. قصه دربارهی گروهی از سربازهای جناح متفقین از بریتانیا، بلژیک و فرانسه است که در واقعیت توسط نیروی آلمان محاصره شده بودند و فیلم، تلاش این دسته از سربازها برای نجات را به زیبایی به تصویر میکشد. با اینکه فیلم دانکرک از جنبهی روایت داستانی ایرادات ریز و درشتی دارد، از جنبهی نمایش حالات و روحیات سربازهای دوران جنگ جهانی دوم و همچنین نمایش چهرهی زشت و کثیفِ جنگ سنگ تمام میگذارد و گویا نولان توانسته به هدف و نیتی که در پسِ کارگردانی فیلم داشته، تمام و کمال برسد.
۷- Inglourious Basterds
سال اکران: ۲۰۰۹
کارگردان: کوئنتین تارانتینو
بازیگران: برد پیت، دیانه کروگر، الی راث
کوئنتین تارانتینو در این فیلم میخواسته تا قصهای هیجانانگیز و تماشایی را برای بیننده تعریف کند که در آن، گروهی از سربازان یهودیِ ارتش آمریکا قصد دارند تا رهبر گروهی از نازیها را ترور کنند. در وصف این فیلم همین بس که کریستوفر والتز توانست جایزهی بهترین نقش مکمل اسکار را با حضور در این فیلم در نقش کلنل هانس لاندا تصاحب کند. با اینکه فیلم «حرامزادگان لعنتی» ژانرش با دیگر آثار تارانتینو متفاوت است، این اثر با تم جنگ جهانی دوم از همان فرمولهای همیشگی کارگردانی تارانتینو مثل اغراق در نمایش صحنههای خشن و صد البته وجود رایحهای از طنز در صحنه بهره میبرد.
۶- Letters from Iwo Jima
سال اکران: ۲۰۰۶
کارگردان: کلینت ایستوود
بازیگران: کن واتابه، کازوناری نینومیا، تسویوشی ایهارا
کلینت ایستوود در فیلم «نامههایی از ایوو جیما»، جنگ جهانی دوم را از دریچهی دیگری نشان میدهد. با اینکه تهیهکنندههای این فیلم – که استیون اسپیلبرگ هم یکی از این اعضا بود – همگی آمریکایی محسوب میشوند، زاویهی دید قصه از سمت سربازان ژاپنی تعریف شده و به همین دلیل زبان فیلم نیز ژاپنی است. «نامههایی از ایوو جیما» نه تنها یکی از برترین آثار کلینت ایستوود در مسند کارگردانی است، این اثر را میتوان در زمرهی یکی از بهترین فیلمهای سینمایی بلند با تم جنگ جهانی دوم نیز قلمداد کرد که توانست یک جایزهی اسکار را نیز برنده شود.
۵- Enemy behind the gates
سال اکران: ۲۰۰۱
کارگردان: ژان-ژاک آنو
بازیگران: جود لاو، اد هریس، جوزف فاینز
فیلم Enemy at the Gates یک اثر پرستاره است که در راس تیم بازیگری، نام اد هریس و جود لاو میدرخشد. در هیاهوی جنگ جهانی دوم، یک تک تیرانداز روسی و یک تک تیرانداز آلمانی در نبرد استالینگراد در تلاش هستند تا فرد مقابل را از پا در بیاورند. ژان-ژاک آنو در مقایسه با دیگر کارگردانهای این لیست، روایت داستانی به نسبت متفاوتتری را در دستور کار خود قرار داد و نتیجه هم شاید به یک شاهکار تبدیل نشد، اما قطعا ارزش تماشا را دارد. جالب است بدانید ماجرایی را که ژان-ژاک آنو در این فیلم تعریف کند برگفته از واقعیت بوده و وقایع فیلم در پاییز ۱۹۴۲ واقعا رخ داده است.
۴- Hacksaw Ridge
سال اکران: ۲۰۱۶
کارگردان: مل گیبسون
بازیگران: اندرو گارفیلد، سم ورتینگتون، لوک بریسی
مل گیبسون با فیلم Hacksaw Ridge توانست از دل جنگ جهانی دوم، قصهای به نسبت جدید برای مخاطب تعریف کند. ماجرای فیلم دربارهی فردی به اسم «دزموند داس» است که از کشتن نیروی دشمن امتناع میکرد و تمام تلاشش را به کار گرفت تا در بخش پزشکی ارتش خدمت کند. دزموند داس اولین نیروی آمریکایی بود که بدون گرفتن جان حتی یک نیروی دشمن توانست مدال افتخار را دریافت کند. مل گیبسون با بازی گرفتن از فرد جوانی به اسم اندرو گارفیلد در کنار مدیریت صحنه و دکوپاژ بسیار خوب، این فیلم جنگی را توانست به یکی از آثار ماندگار دو دههی اخیر سینما تبدیل کند؛ به گونهای که این فیلم علی رغم کسب جوایز ریز و درشت، موفق به دریافت ۲ جایزهی اسکار نیز شد.
۳- Darkest Hour
سال اکران: ۲۰۱۷
کارگردان: جو رایت
بازیگران: گری اولدمن، لیلی جیمز، کریستین اسکات توماس
فیلم Darkest Hour رسما یکی از بهترین ایفای نقشهای گری اولدمن محسوب میشود. گری اولدمن زیر گریم سنگینی که داشته، به اندازهای خوب بازی میکند که مخاطب میتوانست بپذیرد فردی را که در کادر دوربین میبیند، واقعا همان وینستون چرچیل، نخست وزیر بریتانیا است. روایت قصهی فیلم به سال ۱۹۴۰ برمیگردد؛ درست زمانی که وینستون چرچیل باید تصمیم میگرفت که آیا بریتانیا باید با آدولف هیتلر وارد مذاکره شود یا خیر. فیلم Darkest Hour جوایز متعددی نصیبش شده و گری اولدمن بهواسطهی حضور در این اثر توانست یک جایزهی اسکار نیز برنده شود. بخش گریم و میکاپ فیلم نیز توانست جایزهی اسکار دوم را به نفع این اثر کسب کند. جو رایت توانست با کارگردانی بسیار خوب کاری کند که هر زمان بخواهیم از شخصیت وینستون چرچیل در حوزهی سینما حرف بزنیم، ناخودآگاه به یاد هنرنمایی گری اولدمن در این فیلم بیفتیم.
۲- The Pianist
سال اکران: ۲۰۰۲
کارگردان: رومن پولانسکی
بازیگران: آدرین برودی، توماس کرشمان، فرانک فینلی
رومن پولانسکی با اقتباس از یک کتاب، قصهی فردی واقعی به اسم ولادیسلاو اشپیلمان را در دوران جنگ به تصویر کشید. اشپیلمان که یک نوازنده و آهنگساز اهل لهستان بود در گیر و دار جنگ جهانی دوم در تقلا بود تا زنده بماند. ایفای نقش اشپیلمان در فیلم پیانیست برعهدهی آدریان برودی بود. پولانسکی تا جایی که امکان داشت خاطرات و واقعیتهای زمان اشپیلمان را در فیلم گنجاند و مخاطب به نوعی میتواند آثار جنگ جهانی دوم را به چشم خود، از زاویهی دید یک کارگردان یهودی تماشا کند. فیلم پیانیست توانست در زمان اکران، برندهی سه جایزهی اسکار شود و هنوز پس از نزدیک به دو دهه، این اثر در لیست ۲۵۰ فیلم برتر IMDB وجود دارد و جزء آثار ماندگار تاریخ سینما بهشمار میرود.
۱- The Wind Rises
سال اکران: ۲۰۱۳
کارگردان: هایائو میازاکی
بازیگران: هیدئاکی آنو، هیدتوشی نیشیجیما، میوری تاکیموتو
انیمهی ژاپنی باد برمیخیزد، محصول کارگردانی هایائو میازاکی است که قصهی فیلم بر اساس مانگایی به همین نام روایت میشود. این انیمه در قالب زندگینامهای از فردی به اسم جیرو هوریکوشی، طراح هواپیماهای جنگی مثل میتسوبیشی ای۵ام ساخته شد؛ هواپیماهایی که امپراتوری ژاپن در طول جنگ جهانی دوم از آنها استفاده کرد.. البته وقایع این انیمه اغلب ساختگی است و نمیتوان وقایع زندگی جیرو هوریکوشی را با استناد به ماجرای این اثر از میازاکی تعریف کرد. میازاکی فیلمهای بسیار زیادی دارد که در اکثر آنها، تخیل حرف اول را میزند، اما باد برمیخیزد، شاهکاری در کارنامهی میازاکی است که بیننده چهرهی جنگ را در پسِ نماهای کارتونیاش به وضوح میبیند.
در انتها جا دارد از فیلمهای خوشساخت دیگری که در این لیست جای نگرفتهاند نیز نام ببریم. فیلمهای تازهواردی مثل Jojo Rabbit که ذوق و شوق هنری در آن بیداد میکند. فیلم Allied که یکی دیگر از هنرنماییهای بسیار خوب برد پیت را میتوان در یک قصهی عاشقانه در بحبوبحهی جنگ تماشا کرد و همچنین فیلم هیجانانگیز و پرستارهی Valkyrie که عاشقانِ هیجان و اکشن را راضی نگه میدارد. این دسته از فیلمها و همچنین آثار سینمایی دیگری که در لیست ندیدهاید دلیل بر بد بودن آنها نیست. آثاری که به عنوان ۱۰ فیلم برتر در این زمینه معرفی شده، از تمام جنبههای هنری مثل تدوین، ایفای نقش، دکور صحنه و سایر موارد آثار قابل دفاعتری نسبت به غایبین لیست محسوب میشوند. با تمام این تفاسیر، نظر و دیدگاه شما نیز برای ما مهم است. چه آثاری از نظر شما میتوانستند در این لیست جای بگیرند؟ دیدگاهتان را با ما به اشتراک بگذارید.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید