-
10/10
10 فیلم علمی تخیلی شاهکار دنیای سینما که باید ببینید
در این مطلب شما را با 10 فیلم علمی تخیلی برتر سینما آشنا می‌کنیم که به معنای واقعی کلمه سزاوار این هستند که «شاهکار» خطابشان کنیم.
ژانر علمی-تخیلی یکی از عجیب‌ترین و مرموزترین ژانرهای تاریخ سینماست. اگر می‌گویید «چرا؟» تصور کنید زمانی بود که سفرهای فضایی، هوش مصنوعی، و ارتباطات بی‌سیم تنها در دنیای تخیل جای داشتند. اما امروز این مفاهیم بخشی از واقعیت روزمره ما شده‌اند. در واقع فیلم های علمی تخیلی همیشه ما را محو تماشای بخشی از آنچه که قرار است در آینده ببینیم می‌کنند. از سویی دیگر، دنیای علمی-تخیلی نه‌تنها به آینده نگاه می‌کند، بلکه بازتابی از دغدغه‌های امروزی بشر نیز هست.
این ژانر گسترده‌تر از آن است که در یک چارچوب مشخص محدود شود. چرا که بسیاری از فیلم های برجسته علمی تخیلی با ژانرهای دیگر همچون درام، کمدی، فانتزی، تعلیق، عاشقانه و حتی وحشت تلفیق شده‌اند. همین تنوع گسترده باعث شده که این ژانر طرفداران وفاداری داشته باشد و بتواند برای سلیقه‌های مختلف، تجربه‌ای منحصربهفرد ارائه دهد.
در میان انبوه آثار این ژانر، فیلم‌هایی هستند که با داستان بسیار تأثیرگذار، روایت عمیق و اتفاقات شگفت‌انگیز، تا سال‌ها مخاطبان را به فکر وا می‌دارند. این فیلم‌ها نه‌تنها از نظر جلوه‌های بصری و نوآوری‌های فنی برجسته‌اند، بلکه به لطف روایت عمیق و تأثیرگذارشان، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ سینما پیدا کرده‌اند. در ادامه، با 10 فیلم علمی تخیلی یا بهتر است بگوییم 10 شاهکار تاریخ سینما در این ژانر آشنا خواهیم شد.
10. 2014 Under the Skin
- کارگردان: جاناتان گلیزر
- بازیگران: اسکارلت جوهانسون، دوگی مک‌کانل، لینزی تیلور مک‌کی
- ژانر: علمی تخیلی، هیجان‌انگیز، درام، ترسناک
- مدت زمان: 108 دقیقه
- امتیاز: 6.3/10
فیلم Under the Skin یکی از خاص‌ترین و تأمل‌برانگیزترین آثار علمی تخیلی قرن 21 محسوب می‌شود. این فیلم، داستان یک موجود فضایی را روایت می‌کند که در قالب یک زن (با بازی اسکارلت جوهانسون) در خیابان‌های اسکاتلند پرسه می‌زند و مردان تنها را به دام می‌اندازد. داستان فیلم به‌شدت مرموز است و از ابتدا تا انتها بیننده را در فضایی وهم‌آلود و نگران‌کننده قرار می‌دهد.
یکی از نقاط قوت فیلم Under the Skin این است که وحشت و دلهره را از راه‌های مختلفی در بیننده ایجاد می‌کند. مانند صحنه‌های اکشن یا جلوه‌های ویژه و موسیقی ترسناک. علاوه بر این‌ها، فیلم پرسش‌های عمیقی درباره‌ی ماهیت انسانیت مطرح می‌کند و دیدگاه یک موجود بیگانه را نسبت به رفتارها و احساسات انسان‌ها به تصویر می‌کشد.
این فیلم شاید برای همه‌ی مخاطبان مناسب نباشد زیرا داستان آن کمی غیرمتعارف و کند است. اما اگر به دنبال تجربه‌ای متفاوت در ژانر علمی تخیلی هستید که بتواند ذهن شما را به چالش بکشد، Under the Skin قطعاً انتخابی عالی خواهد بود. البته امتیاز 6.3/10 این فیلم شاید کمی شما را ناامید کنند اما 108 دقیقه وقت گذاشتن برای آن شما را پشیمان نمی‌کند.
9. فیلم علمی تخیلی Alien 1979
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: سیگورنی ویور، تام اسکریت، جان هرت
- ژانر: ترسناک، اکشن، علمی تخیلی، هیجان‌انگیز
- مدت زمان: 117 دقیقه
- امتیاز: 8.5/10
Alien یکی از تأثیرگذارترین فیلم های علمی تخیلی و ترسناک در تاریخ سینما است که توانسته امتیاز 8.5/10 را هم به دست آورد. این شاهکار برجسته با ترکیب عناصر ترس و معلق بودن در فضایی بسته، آنچنان حس دلهره را خوب به مخاطب القا می‌کند که نظیرش را در کمتر فیلمی دیده‌ایم. داستان فیلم در آینده‌ای دور اتفاق می‌افتد و داستان خدمه‌ی یک سفینه‌ی فضایی را دنبال می‌کند که پس از دریافت یک سیگنال ناشناس، با موجودی ناشناخته مواجه می‌شود.
آنچه که Alien را به یک شاهکار ماندگار تبدیل کرده است موجود بیگانه‌ی وحشتناک، شخصیت‌پردازی قوی، موسیقی بی‌نظیر و فضاسازی منحصربهفرد آن است. سیگورنی ویور در نقش الن ریپلی، یکی از نخستین قهرمانان زن در ژانر علمی تخیلی را به تصویر می‌کشد که در برابر ترس و وحشت، مقاومتی مثال‌زدنی از خود نشان می‌دهد.
علاوه بر این‌ها باید گفت که فیلم از نظر جلوه‌های ویژه و استفاده از تکنیک‌های عملی (Practical Effects) یک شاهکار بی‌نظیر به حساب می‌آید که حتی پس از گذشت چند دهه همچنان تأثیرگذار و واقعی به نظر می‌رسد. Alien نه‌تنها الهام‌بخش بسیاری از فیلم‌های بعد از خود در این ژانر بوده، بلکه به سنگ‌بنای مهمی برای داستان‌های علمی تخیلی با درون‌مایه‌ی وحشت تبدیل شده است.
8. Terminator 2: Judgment Day 1991
- کارگردان: جیمز کامرون
- بازیگران: آرنولد شوارتزنگر، لیندا همیلتون، ادوارد فرلانگ
- ژانرها: اکشن، علمی تخیلی
- مدت زمان: 137 دقیقه
- امتیاز: 8.6/10
Terminator 2: Judgment Day یکی از معدود دنباله‌هایی است که به اندازه‌ی فیلم اصلی موفق عمل کرده است. همچنین این دنباله در بسیاری از جنبه‌ها از نسخه‌ی اصلی پیشی گرفته است. فیلم اول یعنی The Terminator، داستانی دارک و مهیج را درباره‌ی آینده‌ای پساآخرالزمانی روایت می‌کرد. اما جیمز کامرون در قسمت دوم این داستان را با ابعادی گسترده‌تر و جلوه‌های بصری فوق‌العاده به اوج خود رساند.
این فیلم از نظر صحنه‌های اکشن و جلوه‌های ویژه یک شاهکار به حساب می‌آید و همچنین شخصیت‌پردازی بسیار عمیقی دارد که مخاطبان را جذب خود می‌کند. آرنولد شوارتزنگر در این قسمت، از یک قاتل بی‌رحم به یک محافظ تبدیل می‌شود و رابطه‌ی او با جان کانر اوج فیلم به حساب می‌آید.
Terminator 2 فیلمی است که استانداردهای جدیدی را در زمینه‌ی صحنه‌های اکشن، داستان‌سرایی و استفاده از CGI تعریف کرد و همچنان به‌عنوان یکی از برترین فیلم‌های علمی تخیلی تمام دوران تاریخ سینما شناخته می‌شود. این فیلم با کسب امتیاز 8.6 از IMDB و بیش از 95 رضایت از مردم، از بهترین فیلم های علمی تخیلی محسوب می‌شود که حتما باید ببینید.
7. فیلم علمی تخیلی Invasion of the Body Snatchers 1978
- کارگردان: فیلیپ کافمن
- بازیگران: دونالد ساترلند، ورنیکا کارت‌رایت، جف گلدبلوم، آرت هیندل
- ژانر: علمی تخیلی، ترسناک
- مدت زمان: 155 دقیقه
- امتیاز: 7.4/10
Invasion of the Body Snatchers همانند فیلم Terminator 2 یکی از معدود بازسازی‌هایی است که توانسته حتی از نسخه‌ی اصلی خود موفق‌تر عمل کند. فیلم نسخه‌ی 1956 در دوران جنگ سرد و ترس از کمونیسم ساخته شده بود. اما در نسخه‌ی 1978 این داستان را با حال‌و‌هوای جدیدی روایت کرد و در آن به نگرانی‌های اجتماعی دهه‌ی 70 آمریکا، مانند بی‌اعتمادی به دولت و احساس اضطراب عمومی، پرداخت. از طرفی دیگر آن شرایط سرد و ترس هم وجود نداشت و دست عوامل سازنده کمی بازتر از قبل بود. در نتیجه‌ی آن، شاهکاری تولید شد که توانست بیش از 84٪ مخاطبان را از خود راضی نگه دارد.
این فیلم، داستان گروهی از مردم را روایت می‌کند که متوجه می‌شوند بیگانگان در حال جایگزینی انسان‌ها با نسخه‌هایی غیرقابل‌تمایز از آن‌ها هستند. نقطه‌ی اوج فیلم، یکی از شوکه‌کننده‌ترین پایان‌های تاریخ سینما را رقم می‌زند که تا مدت‌ها در ذهن بینندگان باقی می‌ماند. این اثر کلاسیک، هنوز هم یک فیلم تأثیرگذار در ژانر علمی تخیلی و وحشت محسوب می‌شود و نشان می‌دهد که گاهی اوقات، بیگانگان ترسناک‌تر از آن چیزی هستند که تصور می‌کنیم.
6. The Matrix 1999
- کارگردان: لیلی و لانا
- بازیگران: واچوفسکیکیانو ریوز، کری آن موس، لاورنس فیشبورن
- ژانر: اکشن، ماجراجویی، علمی تخیلی
- مدت زمان: 136 دقیقه
- امتیاز: 8.7/10
مگر می‌شود طرفدار ژانر علمی تخیلی باشید اما فیلم The Matrix را دوست نداشته باشید؟ این فیلم یکی از جذاب‌ترین و تاثیرگذارترین آثار سینمای علمی تخیلی در تاریخ سینما به شمار می‌رود. The Matrix 1999 که توسط خواهران واچوفسکی ساخته شده است، به طرز ماهرانه‌ای ترکیبی از اکشن، فلسفه و آینده‌نگری را به نمایش می‌گذارد. داستان فیلم در دنیایی روایت می‌شود که در آن انسان‌ها به‌طور نا آگاهانه در یک واقعیت شبیه‌سازی شده تحت کنترل هوش مصنوعی زندگی می‌کنند. در این میان نئو که یک هکر است به‌عنوان نجات‌دهنده ظاهر می‌شود. خواهران واچوفسکی با استفاده از داستان قدرتمند فیلم بدون آنکه ذره‌ای کسل‌کننده باشد سؤالات عمیقی در مورد هویت، آزادی، اراده و مواردی این چنین را مطرح کرده‌اند.
یکی از ویژگی‌های جذاب فیلم، استفاده نوآورانه از تکنیک بلات تایم است. جایی که زمان در لحظات خاصی از فیلم به طور مصنوعی کند می‌شود. این تکنیک به حدی جذاب بود که انقلابی در جلوه‌های ویژه سینما ایجاد کرد و همچنان تأثیرش را روی فیلمسازان نسل‌های کنونی شاهد هستیم. در عین حال، مبارزات فیلم، به‌ویژه در صحنه‌هایی که کیانو ریوز در نقش نئو و کری آن موس در نقش ترینیتی ایفای نقش می‌کنند تبدیل به نمادهایی خاص در سینمای اکشن شدند.
فیلم The Matrix یکی از شاهکارهای علمی تخیلی است که حتی پس از گذشت بیش از دو دهه از اکران، همچنان تماشاگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد و نقش مهمی در شکل‌گیری این ژانر داشته است. به علاوه، ماتریکس یکی از پرفروش ترین فیلم های بزرگسال با درجه سنی R است.
5. فیلم علمی تخیلی Mad Max 2: The Road Warrior 1982
- کارگردان: جورج میلر
- بازیگران: مل گیبسون، بروس اسپنس، مایکل پرستون، ورنون ولز
- ژانر: اکشن، ماجراجویی، علمی تخیلی
- مدت زمان: 96 دقیقه
- امتیاز: 7.6/10
Mad Max 2: The Road Warrior شاهکاری در سینمای اکشن است که به شکلی خیره‌کننده هنر اسطوره‌سازی را در دنیای سینما به نمایش می‌گذارد. جورج میلر، که مسئول خلق و ادامه دادن این فرنچایز حماسی به حساب می‌آید، در این فیلم به نوعی می‌توان گفت به کمال خود در ساخت دنیایی پس از آخرالزمان دست یافته است. فیلم اول Mad Max که به‌عنوان یک کلاسیک کالت شناخته می‌شود، نشان داد که چطور جهان ما می‌تواند به یک کابوس پساآخرالزمانی تبدیل شود.
اما مد مکس 2 با افزایش شدت و پیچیدگی صحنه‌های اکشن به یک اثر بسیار جذاب و مهیج تبدیل شد. اثری که توانست لحظات بسیار دلنشینی را برای مخاطبان این سبم از فیلم‌ها به ارمغان آورد.
در این فیلم، به‌واسطه انتخاب‌های خلاقانه میلر، بسیاری از صحنه‌های اکشن، هیجان‌انگیز و پرتنش به‌طور واقعی و با حداقل استفاده از جلوه‌های ویژه ساخته شده‌اند که تأثیر آن‌ها را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. اگرچه برخی ممکن است «Mad Max: Fury Road» را بهترین قسمت از این فرنچایز بدانند، اما باید گفت که فیلم دوم این مجموعه است که پایه‌گذار موفقیت‌های بعدی آن بوده و به‌عنوان اثری ماندگار در تاریخ سینما شناخته می‌شود.
4. Close Encounters of the Third Kind 1977
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- بازیگران: ریچارد درایفوس، فرانسیس ترنر، تری گار، ملیندا دیلون
- ژانر: ماجراجویی، مستند، درام، علمی تخیلی
- مدت زمان: 138 دقیقه
- امتیاز: 7.6/10
فیلم Close Encounters of the Third Kind اثری است که هیچ شباهتی به دیگر فیلم های علمی تخیلی استیون اسپیلبرگ ندارد. چرا که نه در آن خبری از صحنه‌های اکشن است، نه ترس و یا حتی آن حس تعلیق و عجیب و غریب. به جای آن، اسپیلبرگ شاهکاری خلق کرده که به بررسی واکنش بشریت به ظهور یک سفینه فضایی از دنیای دیگر می‌پردازد و تأثیر آن بر یک خانواده در دوران پرتنش را به‌خوبی به نمایش می‌گذارد.
این فیلم به‌اندازه‌ای که یک درام هنری محسوب می‌شود یک حماسه‌ی فضایی نیز به‌شمار می‌آید. گرچه تغییرات جنجالی که اسپیلبرگ در نسخه ویژه بازپخش فیلم ایجاد کرده نظرات متفاوتی را به همراه داشته است، اما هر نسخه از این فیلم با جلوه‌های بصری بی‌نظیر و موسیقی عالی جان ویلیامز همراه شده که جایگاه آن را در تاریخ سینما به‌طور کامل تثبیت می‌کند.
3. فیلم علمی تخیلی Star Wars: Episode IV- A New Hope 1977
- کارگردان: جورج لوکاس
- بازیگران: مارک همیل، هریسون فورد، کاری فیشر، پیتر کشنینگ
- ژانرها: اکشن، ماجراجویی، علمی تخیلی، فانتزی
- مدت زمان: 121 دقیقه
- امتیاز: 8.6/10
جنگ ستارگان به‌طور کامل نحوه نگرش هالیوود به سینمای علمی تخیلی را تغییر داد. جورج لوکاس جهانی کاملاً منحصر به‌فرد خلق کرد که از وسترن‌های جان فورد، فیلم‌های سامورایی آکیرا کوروساوا، اساطیر یونانی، و سریال‌های کلاسیکی چون باک راجرز و فلش گوردون الهام گرفته بود.
توصیف اینکه این فیلم چه اندازه جهان‌سازی عالی‌ای دارد، کم‌لطفی است. زیرا بسیاری از موجودات، مکان‌ها و تم‌های فرنچایز جنگ ستارگان در ذهن تماشاگران سینما در سراسر دنیا حک شده است. در واقع کلمات از توصیف جذابیت و تأثیری که این فیلم در دنیای سینمای علمی تخیلی داشته عاجزاند.
موفقیت بی‌نظیر این فیلم در قدرت شخصیت‌های آن نهفته است. لوکاس داستان بلوغ و رشد شخصیت لوک اسکایوالکر، که مارک همیل آن را ایفا می‌کند را به گونه‌ای جذاب به تصویر کشید که بسیاری از تماشاگران با آن ارتباط خیلی خوبی برقرار می‌کردند. همچنین پیدا کردن فیلمی در تاریخ سینما که به اندازه‌ی این فیلم نقل‌قول‌های مشهور و خاطره‌انگیز داشته باشد، کاری دشوار است. موضوعی که آن را از جوانب مختلف به یکی از بهترین‌های تاریخ سینما تبدیل کرده است. با امتیاز 8.6 از سوی کاربران و 93٪ از Rotten Tomatoes، مشخص می‌شود ک قرار است چه شاهکاری را ببینید.
2. Blade Runner 1982
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: هریسون فورد، روتگر هاور، شان یانگ، ادی ون هالن
- ژانرها: درام، علمی تخیلی، هیجان‌انگیز
- مدت زمان: 117 دقیقه
- امتیاز: 8.1/10
فیلم «بلید رانر» یک تحول بی‌نظیر در ژانر نئو-نوآر بود که در آن، شهر لس‌آنجلس به مکانی سرد و بی‌رحم در آینده تبدیل می‌شود. جایی که فناوری تمامی جوانب زندگی انسان‌ها را تحت سلطه خود قرار داده است. این فیلم، اگرچه از داستان‌های کارآگاهی کلاسیک دهه 1940 الهام گرفته، اما با عمق بی‌نظیری به بررسی طبیعت انسان پرداخته و سوالاتی مطرح می‌کند که همچنان مورد بحث قرار دارد؛ مثلاً اینکه آیا شخصیت ریک دکارد (با بازی هاریسون فورد) خود یک رپلیکانت است یا خیر. این سوال‌ها باعث شده‌اند که بلید رانر تبدیل به یک اثر سینمایی پیچیده و فکری شود که همواره مخاطبان را به تفکر واداشته است.
با وجود اینکه در گیشه توسط فیلم‌های موفق‌تری همچون «ای.تی.» تحت‌الشعاع قرار گرفت و در ابتدا به نظر می‌رسید حتی به پروژه‌ی شکست خورده‌ای تبدیل شود، اما رفته رفته به جایگاهی که سزاوارش بود رسید و تاثیرات عمیقی بر تکامل ژانر سایبرپانک گذاشت. کارگردانی که در دنباله‌ی آن یعنی «بلید رانر 2049»، موفق به خلق یک شاهکار دیگر شد، دنیس ویلنوو بود؛ اما بدون دستاوردهای داستان‌پردازی فوق‌العاده‌ای که ریدلی اسکات در نسخه اولیه انجام داد، چنین موفقیتی ممکن نبود. این فیلم نه تنها نقطه عطفی در تاریخ سینما است، بلکه همچنان شاهد تأثیرش بر نسل‌های بعدی فیلمسازان و هنرمندان هستیم.
1. فیلم علمی تخیلی 2001: A Space Odyssey’ (1968)
- کارگردان: استنلی کوبریک
- بازیگران: گری لاک‌وود، ویلیام سیلوستر، دنیل ریچتر
- ژانرها: ماجراجویی، معمایی، علمی تخیلی
- مدت زمان: 149 دقیقه
- امتیاز: 8.3/10
149 دقیقه به صفحه تلویزیون / مانیتور نگاه می‌کنید و از خودتان می‌پرسید چه اتفاقی دارد می‌افتد؟ چه اتفاقی قرار است بیفتد؟ موضوع از چه قرار است؟ شاید حوصله‌تان سر برود، کسل بشوید، چیزی دستگیرتان نشود و کلی اتفاق دیگر. اما باید بدانید اودیسه فضایی یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌های ساخته‌شده در تاریخ سینما است. این فیلم شاید برجسته‌ترین دستاورد شگفت‌انگیز استنلی کوبریک در کارنامه حرفه‌ای‌اش باشد. کوبریک کلی آثار شاهکار دارد. حال تصور کنید اودیسه فضایی با این حال و هوای خود چه شاهکاری است که اگر در صدر لیست بهترین‌های کوبریک قرارش دهیم اغراق نکرده‌ایم. این فیلم، با جلوه‌های ویژه حیرت‌انگیزی که برای نمایش سفرهای فضایی به‌کار برده (که یک سال قبل از فرود واقعی آپولو 11 بر ماه منتشر شد)، تأثیر زیادی بر سینما گذاشت.
2001: یک ادیسه فضایی به‌طرزی استادانه گستره کامل انسانیت را به تصویر کشید و در عین حال پرسش‌هایی فلسفی درباره ملاقات با خالق مطرح کرد. اینکه هیچ فیلمی تاکنون نتوانسته چنین گفتگوهای جذاب و عمیقی را پس از انتشار خود ایجاد کند، شاهکار بودن اودیسه فضایی را کاملا تأیید می‌کند. جالب است بدانید این فیلم همچنان یکی از مهم‌ترین موضوعات بحث در محفل سینما دوستان است. اتفاقی که نشان می‌دهد چقدر کوبریک در ساخت آن از زمان خودش جلوتر بوده است.
جمع‌بندی
این ده فیلم علمی تخیلی از بهترین‌های تاریخ سینما هستند و به خاطر داستان‌های پیچیده، جلوه‌های بصری خیره‌کننده و پیام‌های عمیق‌شان محبوبیت زیادی دارند. این آثار مرزهای ژانرهای خود را جابه جا کرده و با مفاهیم نوینی که معرفی کرده‌اند، الهام‌بخش بسیاری از فیلمسازان و تماشاگران بوده‌اند. هر کدام از این فیلم‌ها داستانی خاص دارند که می‌تواند دیدگاه شما را درباره آینده، انسانیت و دنیای اطراف تغییر دهد.
محبوبیت این فیلم‌ها اتفاقی نیست، بلکه به‌خاطر قدرت روایت و توانایی‌شان در به چالش کشیدن تفکرات ماست. هر کدام از این آثار شما را به دنیای متفاوتی می‌برد، جایی که تصور و واقعیت با هم در هم می‌آمیزند. اگر هنوز این فیلم‌ها را ندیده‌اید، وقتش رسیده که به تماشای‌شان بنشینید و لذت ببرید.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید