دو هفته پیش بود که پس از لو رفتن تصاویر و مشخصات سختافزاری ایکسباکس سری اس، مایکروسافت مجبور شد تا به طور رسمی از کنسول ارزان قیمت نسل نهمی خود رونمایی کند. در کنار این رونمایی، ردموندیها بالاخره از تاریخ دقیق عرضه و قیمت ایکسباکس سری اس و ایکسباکس سری ایکس پرده برداشتند. با این حال، وقتی در مورد نسل بعدی کنسولها صحبت میشود، یک موضوع به طور خاص وجود دارد که بحثهای زیادی پیرامون آن شکل گرفته است؛ آیا ایکسباکس سری مانعی بر سر توسعهدهندگان برای ارائه تجربهای نسل بعدی خواهد بود؟ برای پاسخ به این سوال با سرگرمی همراه باشید.
پس از سالها شایعه و گمانهزنی در مورد کنسول اقتصادی مایکروسافت برای نسل نهم، سرانجام ردموندیها پس از تایید تمامی شایعات، رسما از ایکسباکس سری اس رونمایی کردند. این کنسول که گزینه ارزانتر و ضعیفتتر ایکسباکس برای نسل بعد خواهد بود، با هدف اجرای بازیها در وضوح 1440p و با قیمت ۲۹۹ دلار و بدون درایو نوری عرضه خواهد شد. از مشخصات سختافزاری این کنسول میتوان به پردازنده گرافیکی 4 ترافلاپسی با معماری RDNA 2، پردازندهای ۸ هسته و ۱۶ رشتهای نسل دوم ذن، ۵۱۲ گیگابایت حافظه پرسرعت سفارشی PCIe 4.0 NVMe، در کنار 10 گیگابایت حافظه رم GDDR6 اشاره کرد؛ مشخصات دقیق فنی دو کنسول نسل نهمی مایکروسافت در جدول زیر جمع آوری شده است.
ایکسباکس سری اس | ایکسباکس سری ایکس | |
---|---|---|
پردازنده مرکزی (CPU) | هشت هسته سفارشی AMD Zen 2 | هشت هسته سفارشی AMD Zen 2 |
فرکانس پردازنده مرکزی | ۳/۶ گیگاهرتز (۳/۴ گیگاهرتز با SMT) | ۳/۸ گیگاهرتز (۳/۶ گیگاهرتز با SMT) |
پردازنده گرافیکی (GPU) | AMD RDNA 2 | AMD RDNA 2 |
واحد پردازشی | ۲۰ | ۵۲ |
فرکانس پردازنده گرافیکی | ۱/۵۶۵ گیگاهرتز | ۱/۸۲۵ گیگاهرتز |
قدرت GPU | ۴ ترافلاپس | ۱۲/۵ ترافلاپس |
لیتوگرافی | هفت نانومتری | هفت نانومتری |
میزان رم | ۱۰ گیگابایت | ۱۶ گیگابایت |
نوع حافظه رم | GDDR6 | GDDR6 |
پهنای حافظه رم | ۸ گیگابایت با سرعت ۲۲۴GB/s و ۲ گیگابایت با سرعت ۵۶GB/s | ۱۰ گیگابایت با سرعت ۵۶۰GB/s و ۶ گیگابایت با سرعت ۳۳۶GB/s |
فضای ذخیرهسازی | ۵۱۲ گیگابایت SSD PCle Gen 4 NVMe | یک ترابایت SSD PCle Gen 4 NVMe |
ارتقای فضای ذخیرهسازی | اکسپنشن ۱ ترابایتی | اکسپنشن ۱ ترابایتی |
دیسک درایو | فاقد دیسک درایو (فقط دیجیتالی) | 4K UHD Blu-ray |
خروجی تصویر | HDMI 2.1 | HDMI 2.1 |
قیمت | ۲۹۹ دلار | ۴۹۹ دلار |
در کنار قیمت ۲۹۹ دلاری، از مهمترین مشخصات ایکسباکس سری اس میتوان به پردازنده گرافیکی ۴ ترافلاپسی آن اشاره کرد. از آنجایی که ایکس باکس وان ایکس با گرافیک ۶ ترافلاپسی خود در سال ۲۰۱۷ روانه بازار شده است، این نگرانی ایجاد شده که چگونه پردازنده گرافیکی ۴ تراقلاپسی سری اس قادر به ارایه تجربهای نسل بعدی خواهد بود؟ نگرانی که میتوان آن را حاصل مانور تبلیغاتی شرکتها بر افزایش رقم ترافلاپس در کنسولهای میان نسلی در نسل پیشین دانست؛ این ارقام که به ابزاری اصلی برای نشان دادن افزایش توان گرافیکی تبدیل شدند، تاثیر زیادی بر ذهنیت مخاطب میگذارند، با این تصور که هرچقدر این میزان بیشتر باشد، عملکرد گرافیکی نیز بهتر خواهد بود. منتهی نکات دیگری نیز وجود دارد که برای بررسی عملکرد گرافیکی باید در نظر گرفته شوند. برای آشنایی بیشتر با این موضوع، باید از پرسش زیر شروع کنیم:
فلاپس (FLOPS) چیست و اهمیت آن در گیمنگ چقدر است؟
از زمان استفاده از فلاپس برای اولین بار، این معیار، به یک استاندارد بینالمللی و متداول برای صحبت در مورد توان محاسباتی رایانهها تبدیل شده است.
فلاپس (FLOPS)، مخفف عبارت Floating Point Operation per Second به معنای عملیات ممیز شناور، یک معیار مستقیم ریاضی برای اندازهگیری عملکرد پردازنده کامپیوتری است. بدون وارد شدن به جزئیات و به طور خاص، ۱ ترافلاپس به توانایی یک پردازنده برای محاسبه یک تریلیون عملیات ممیز شناور در ثانیه اشاره دارد؛ برای مثال، وقتی میگویم ایکسباکس سری اس ۴ ترافلاپس قدرت دارد، یعنی پردازنده گرافیکی آن قادر است به طور متوسط چهار تریلیون عملیات ممیز شناور انجام دهد.
از زمان استفاده از فلاپس برای اولین بار، این معیار، به یک استاندارد بینالمللی و متداول برای صحبت در مورد توان محاسباتی رایانهها تبدیل شده است. تولیدکنندگان معمولا فلاپس را به عنوان بخشی از مشخصات فنی معرفی میکنند تا بتوانند در مورد سرعت آنها به صورت جهانی صحبت کنند. نحوه محاسبه فلاپس کار پیچیدهای نیست و اگر دوست دارید میزان ترافلاپس کامپیوتر سفارشی خود را بیاید، میتوانید از معادله ساده زیر استفاده کنید:
کنسولهای نسل نهمی مایکروسافت از پردازندههای گرافیکی AMD استفاده میکنند، لذا محاسبه میزان ترافلاپس برای آنها ساده خواهد بود؛ فقط کافی است تعداد شیدرها در سرعت کلاک پردازنده ضرب شود. در سختافزارهای AMD هر واحد پردازشی (Computer Unit) شامل ۶۴ شیدر یا واحد سایه زن است؛ بر همین اساس، سری اس با ۲۰ واحد پردازشی، شامل ۱۲۸۰ شیدر میشود. سرعت کلاک پردازنده نیز ۱/۵۶۵ گیگاهرتز میباشد. حال نتیجه به دست آمده باید در ۲ ضرب شود، زیرا هر کلاک شامل دو دستور پردازشی متفاوت (یکی ضرب و یکی عملیات جمع) میشود. در آخر، از آنجایی که کلاک به گیگاهزتر محاسبه شده، عدد بدست آمده را به ۱۰۰۰ تقسیم میکنند تا حاصل بر حسب ترافلاپس بیان شود.
ایکسباکس سری ایکس: ۳۳۲۸ شیدر × ۱/۸۲۵ گیگاهرتز × ۲ = ۱۲/۱۴ ترافلاپس
ایکسباکس سری اس: ۱۲۸۰ شیدر × ۱/۵۶۵ گیگاهرتز × ۲ = ۴/۰۱ ترافلاپس
ایکسباکس وان ایکس: ۲۵۶۰ شیدر × ۱/۱۷۲ گیگاهرتز× ۲ = ۶/۰۱ ترافلاپس
با وجود فرکانس کاری بالاتر ایکسباکس سری اس نسبت به ایکسباکس وان ایکس، تعداد کمتر واحدهای پردازشی باعث شده تا سری اس توان محاسباتی خام کمتری نسبت به کسنول نسل هشتمی ردموندیها داشته باشد. در حالی که به نظر میرسد، استفاده از لیتوگرافی ۷ نانومتری TSMC باعث بهبود بهرهوری و دستیابی به فرکانسهای بالاتر شده، همانطور که مایکروسافت طی رویداد رویداد سالانهی Hot Chips 2020 توضیح داد، هزینهی تمام شده برای تولید هر هسته به طرز قابل توجهای بالاتر از پروسهی ۱۶ نانومتری در نسل پیشین هستند تا ردموندیها برای پایین نگه داشتن قیمت Xbox Series S به استفاده از پردازندهای با تنها ۲۰ واحد پردازشی در قسمت مربوط به GPU بسنده کنند؛ برای مقایسه پردازندههای گرافیکی ایکس باکس سری ایکس و ایکسباکس وان ایکس، بهترتیب حاوی ۵۲ و ۴۰ واحد پردازشی هستند.
در زمینه گیمینگ، فلاپس تقریبا به توانایی ترسیم و رندر چندضلعیها (Polygon) اتلاق میگردد. همانطور که احتمالا بدانید، عناصر گرافیکی بازیها به صورت پولیگان یا چندضلعی ارایه میشوند و از آنجا که که پروسه رندر آنها به شدت به عملیات ممیز شناور وابسته است، میزان بالاتر فلاپس به معنای توانایی ارایه چندضلعی بیشتر و در نتیجه، گرافیکی بالاتر خواهد بود. علاوه بر این، از آنجایی که کنسولهای نسل نهمی به رهیگری پرتو سختافزاری مجهز شدهاند، توانایی بالاتر در عملیات ممیز شناور در پردازش جذب، انعکاس و پخش نور اهمیت زیادیی پیدا کرده و به کنسولها برای پشتیبانی بهتر از ردیابی پرتو، کمک شایانی خواهد کرد.
ایکسباکس سری اس و ۴ ترافلاپس؛ این عدد قدرت گرافیکی کنسول را شرح میهد؟
هیچ ارتباط مستقیمی بین معیار فلاپس با عملکرد و بازدهی بازیها وجود ندارد. علاوه بر میزان فلاپس، فاکتورهای مهم دیگری نیز وجود دارند که روی عملکرد کنسولها در اجرای بازیها تاثیر میگذارند.
اغلب، اما نه همیشه! در واقع، هیچ ارتباط مستقیمی بین معیار فلاپس با عملکرد و بازدهی بازیها وجود ندارد. در حالی که پردازنده گرافیکی ۴ ترافلاپسی ایکسباکس سری اس، روی کاغذ از میزان فلاپس کمتری نسبت به ایکسباکس وان ایکس بهره میبرد، این موضوع به معنای عملکرد ضعیفتر کنسول نسل نهمی ارزان قیمت مایکروسافت نیست. عملکرد بازیها به مواردی مانند معماری پردازنده، پهنای باند حافظه، سرعت هستهها و سایر مشخصات مهم سختافزاری یا حتی نرمافزاری نیز وابسته است. به همین تریتب، گاهی بعضی از GPUها با ترافلاپس کمتر، عملکرد بهتری نسبت به گرافیکهایی با ترافلاپس بیشتر دارند. ورای این موارد، بهینهسازی مناسب و حتی CPU نیز بر عملکرد گرافیکی بازیها تاثیر میگذارند.
یکی از اصلیترین عاملهای محدودکننده کنسولها در نسل هشتم را میتوان پردازنده ضعیف جگوار دانست. در نسل بعدی این پردازنده جای خود را به CPUهای ۸ هسته و ۱۶ رشتهای ZEN 2 داده است تا آزادی عمل بیشتری را در اختیار توسعهدهندگان قرار دهد. هر دو کنسول نسل نهمی ایکسباکس به پردازندهای مشابه با تفاوت اندک در سرعت کلاک مجهز شدهاند. این پردازندهها میتوانند به طور مقارن از ویژگی SMT (مخفف Simultaneous multithreading) برای دستیابی به حداکثر توان پردازنده در استفاده از همه رشتهها، بسته به پشتیبانی توسعه دهنده، استفاده کنند. هر چند با فعال بودن ویژگی SMT، فرکانس کاری پردازنده از ۳/۸ گیگاهرتز در ایکسباکس سری ایکس به ۳/۶ گیگاهرتز و در ایکسباکس سری اس از ۳/۶ گیگاهرتز به ۳/۴ گیگاهرتز کاهش پیدا میکند، بنا به گفته مایکروسافت، این ویژگی قادر خواهد بود تا ۳۰ درصد پرفورمنس بیشتری را به ارمغان میآورد.
پیرو همین ارتقای بزرگ پردازنده در نسل نهم و همانطور که در دموی به نمایش درآمده از بازی Gears 5 روی ایکسباکس سری اس شاهدش بودیم، بهنظر میرسد بازیهای نسل بعدی، پیش از گذشته به قدرت CPU متکی خواهند شد. این مورد نیز باعث شده تا شاهد عملکردی باشیم که با توجه به ضعف کنسولهای قبلی در پردازشهای مرتبط با CPU ممکن نبود. در پی همین موضوع، با وجود اینکه Xbox Series S روی برگه از ترافلاپس کمتری نسبت به ایکسباکس وان ایکس بهره میبرد، قادر بود تا بخش چند نفره بازی Gears 5 را با نرخ قابل ملاحظه ۱۲۰ فریمبرثانیه اجرا کند که پیشتر غیرممکن به نظر میرسید.
علاوه بر این، کنسولهای نسل بعدی مایکروسافت به معماری بهروز RDNA 2 مجهز شده هستند و در کنار رهگیری پرتو سختافزاری، شاهد استفاده از ویژگیهایی همچون VRS (نرخ متغیر سایهزنی) هستیم که کمک شایعانی به بهبود نرخ فریمریت در ایکسباکس سری اس خواهد کرد. VRS به توسعهدهندگان کنترل دقیقتری در مورد چگونگی استفاده از قدرت GPU میدهد تا اهداف گرافیکی و عملکردی، آسانتر از گذشته محقق شود. این تکنولوژی به توسعهدهندگان اجزا میدهد تا بهجای رندر همهی موارد موجود در تصویر، با کاهش تمرکز روی اشیایی که در خارج از کانون توجه یا در پس زمینه وجود دارند، از توان پردازنده گرافیکی برای غنیسازی اشیا در کانون توجه یا افزایش نرخ فریم استفاده کنند. بر اساس بنچمارکهای منتشر شده، این ویژگی تا تقریبا ۴۰ درصد به بهبود فریمریت کمک خواهد کرد.
همچنین، طبق صحبتهای مایکروسافت، شاهد استفاده از تکنیکهای بازسازی تصویر پیشرفته در کنسولهای نسل بعدی خواهیم بود. در حالی که انویدیا با نسل دوم تکنولوژی DLSS نتایج چشمگیری را در بهبود کیفیت و نرخ فریمریت برای پیسی گیمینگ به ارمغان آورده است، در نسل هشتم کنسولها شاهد استفاده از ویژگی مشابه نبودیم تا در نسل نهم کنسولها، یادگیری ماشین و آپاسکیل مبتنی بر هوش مصنوعی نفش عظیمی را ایفا کنند.
آیا ایکسباکس سری اس توسعهدهندگان را در ساخت تجربیات نسل بعدی محدود میکند؟
هر دو کنسول نسل نهمی ایکسباکس سری اس و ایکسباکس سری ایکس ویژگیهای کلیدی مشترکی همچون، معماری Velocity، نرخ متغیر سایهزنی (VRS)، یادگیری ماشین (DirectML) و رهگیری پرتو سختافزاری را برای نسل بعد ارایه میدهند. به همین دلیل نیز، مایکروسافت از عبارت «عملکردی نسل بعدی» به عنوان بخشی از شعارهای تبلیغاتی Xbox Series S استفاده میکند. با این وجود، بزرگترین نگرانی ایده دستگاهی مانند ایکسباکس سری اس این است که تفاوتهای مشخص در بخش حافظه و قدرت گرافیکی با ایکسباکس سری ایکس، باعث میشود تا دست توسعهدهدگان در ساخت تجربیات نسل بعدی محدود شود. در حالی که تا قبل از عرضه کنسول و بررسی عملکرد آن، جواب قطعی برای این موضوع وجود ندارد، مفهوم اساسی مقیاس پذیری میتواند تا حد زیادی این نگرانی را مرتفع سازد.
از آنجایی که کنسولهای نسل بعدی از مجموعه دستور العملهای X86 استفاده میکنند، اساسا بهینهسازی بازیها برای کنسولها کاملا مشابه رایانههای شخصی خواهد بود. همانطور که در PC، سازندگان با هدف قرار دادن قدرت محاسباتی خاص و صرفا با کاهش وضوح تصویر، بدون تغییر تنظیمات گرافیکی دیگر مانند کیفیت بافتها، به ارائه بازیهای خود بدون حذف یا محدود کردن ویژگی خاصی روی گرافیکهای ضعیفتر میپردازند، در کنسولها نیز روند مشابهای طی میشود. از همین رو، از آنجایی که ایکسباکس سری اس و سری ایکس هر دو از CPU مشابه، بههمراه حافظه سفارشی PCIe 4.0 NVMe با سرعت یکسان بهره میبرند و تمام ویژگیهای نسل بعدی که پیشتر به آنها اشاره شد، در هر کنسول یکسان هستند، تفاوتهای سری اس و سری ایکس احتمالا به وضوح تصویر و فریمریت محدود شده و ویژگیهای اساسی نسل بعدی بازیها مانند دنیاهای بزرگتر یا حذف صفحه بارگزاری در هر دو کنسول به شکلی کاملا یکسان حضور خواهد داشت.
قیمتگذاری صحیح در کنار سرویس با ارزش گیم پس، میتواند ایکسباکس سری اس را به بهترین کنسول از نظر ارزش خرید تبدیل کند
در آخر، با جود کنسولهای قدرتمند و گرانقیمت ایکس باکس سری ایکس و پلی استیشن 5، کنسولی ارزان قیمت برای اجرای بازیهای نسل بعدی، همان چیزی است که بازار، به خصوص مارکت کشورهای جهان سوم به آن نیاز دارد. قیمتگذاری صحیح در کنار سرویس با ارزش گیم پس، میتواند ایکسباکس سری اس را به بهترین کنسول از نظر ارزش خرید برای اجرای بازیهای نسل بعدی با وضوح 1440pیا 1080p تبدیل کند.
نظر شما چیست؟ نظرات خود را با ما و سایر کاربران سرگرمی به اشتراک بگذارید.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید