ماجرای لغو رجیستری ۳۴۰۰ دستگاه گوشی و تکلیف خریداران متضرر چیست؟

رجیستری گوشی‌های موبایل داستانی است که سال‌هاست بازار موبایل با آن دست و پنجه نرم می‌کند و هر بار بنا به دلایلی عده‌ای متضرر یا  منتفع می‌شوند. اما این بار ماجرای لغو رجیستری سه هزار و چهارصد دستگاه گوشی چه بود.

در آخرین روزهای آذرماه سال جاری یعنی درست دو هفته‌ی پیش اعلام شد که به منظور جلوگیری از تجمعات و حفظ پروتکل‌های بهداشتی، رجیستری گوشی‌های موبایل به شکل غیرحضوری انجام می‌شود و به همه‌ی کسانی که از تیرماه تا آخر دی‌ماه ۹۹ اقدام به خرید گوشی کرده، اما این گوشی‌ها را رجیستر نکرده بودند فرصت داده شد تا این دستگاه‌ها را در شبکه‌ی همتا ثبت و احراز کنند.

این در حالی است که از ۱۲ مهرماه با تصمیم ستاد مبارزه با قاچاق کالا اعلام شد که هرگونه ثبت غیرحضوری تلفن ‌همراه و بعد از خروج از گمرکات اجرایی (مبادی ورودی) توسط مسافران ممنوع و باید اظهار و ثبت تلفن همراه مسافران فقط در محل مبادی ورودی و پس از احراز هویت دقیق و تشخیص غیرتجاری بودن و طی تشریفات گمرکی در لحظه ورود به کشور انجام می‌شد.

پس از گذشت چند روز از غیرحضوری شدن رجیستری گوشی، انجمن واردکنندگان موبایل اعلام کرد که این اقدام دولت موجب پهن شدن فرش قرمز برای قاچاق موبایل شده و حالا خبرها حکایت از غیرفعال و لغو رجیستری چند هزار دستگاه گوشی که عمده‌ی آنها آیفون هستند، دارند.

ماجرا را از بازار پیگیری کردیم؛ فعالان بازار معتقدند که قوانین یک شبه همیشه دردسرساز است و معمولا فرصتی که داده می‌شود باعث می‌شود تا فروشندگان تصمیماتی بگیرند که ممکن است بعدا متضررشان کند، اما این سازی است که زده می‌شود و باید با آن کنار آمد و این وسط یا بازاریان متضرر می‌شوند یا مشتریان.

اما با انجمن واردکنندگان موبایل صحبت کردیم و موضوع را از این انجمن جویا شدیم. بر اساس گزارش مدیر روابط عمومی این انجمن، به مسافرانی که از اول تیرماه اقدام به واردات گوشی کرده و آنها را رجیستر نکرده بودند، فرصتی داده شد تا این دستگاه‌ها را در سامانه وارد کنند، در این میان عده‌ای از دلالان و دستفروشان و البته فروشندگانی هم بودند که تعداد زیادی گوشی‌ را پیشتر وارد کرده بودند و هنوز رجیستر نشده بود؛ بر این اساس فرصتی دست داد تا عده‌ای از این موضوع سوءاستفاده کرده و تعداد زیادی گوشی را به شکل غیرقانونی ثبت کنند. اما چطور و از چه طریقی؟

در سامانه گزینه‌ای به نام اتباع خارجی وجود دارد که مسوولان امر فراموش کرده بودند تیک آن را بردارند و این فرصت دست داد تا سودجویان با یک پاسپورت چندین گوشی را با نام و مشخصات اتباع خارجی که عمده‌ی این پاسپورت‌ها متعلق به شهروندان افغانی است، ثبت کنند.

اگرچه تا پیش از این فروش گوشی‌های بدون کد یعنی گوشی‌هایی که در سامانه همتا ثبت و رجیستر نشده بودند، فروشی نداشت و البته اختلاف قیمت این گوشی‌ها با گوشی‌های کددار گاهی به حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان هم می‌رسید، حالا با باز شدن سامانه و امکان رجیستری با مبالغ کمتر، با افزایش تقاضا روبه‌رو شد؛ به طوری که هفته‌ی گذشته بسیاری از کاربران اقدام به خرید گوشی‌های بدون کد کردند که البته شامل گوشی‌های رده بالا بخصوص آیفون‌های اپل می‌شد. این افزایش تقاضا باعث شد تا قیمت گوشی‌های بدون کد روند صعودی به خود بگیرد. اما از آن طرف هزینه‌ی رجیستری گوشی که در برخی موارد به ۱۴ میلیون تومان هم می‌رسید با کاهش شدیدی روبه‌رو شد و به نصف رسید. مثلا هزینه‌ی خرید اطلاعات پاسپورت که تا پیش از این حدود ۵ میلیون تومان بود، طی چند روز گذشته حتی به کمتر از ۲۰۰ هزار تومان نزول کرد.

بر اساس گزارش انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی، پس از اینکه مسئولان امر متوجه باگ سیستم می‌شوند به گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا اعلام کرده و به سرعت اقداماتی در این زمینه صورت می‌گیرد و منجر به لغو رجیستری گوشی‌هایی می‌شود که طی چند روز گذشته به شکل غیرقانونی با پاسپورت اتباع خارجی ثبت شده‌اند.

البته بر اساس گزارش مدیر روابط عمومی انجمن واردکنندگان موبایل، اکثر گوشی‌ها در مدت زمان اعلام شده که حالا هم از سرویس خارج شده‌اند، توسط دلالان رجیستر شده‌اند و تعداد کمی از آنها فروخته شده و در دست مردم عادی است؛ چرا که این اتفاق طی روزهای پایانی هفته رخ داده و قرار بوده که از روز شنبه به فروش برسند و فروشنده فرصت فروش این کالاها را نداشته است.

وقتی در مورد تکلیف خریدارانی که متضرر شدند جویا شدیم، مدیر روابط عمومی انجمن واردکنندگان موبایل خاطر نشان کرد که این افراد می‌توانند به اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی، ارتباطی و لوازم جانبی اعلام کنند و شکایت خود را از فروشنده‌ی خاطی به سازمان حمایت از مصرف کننده ارایه دهند تا پیگیری‌های لازم در این زمینه صورت گیرد.