نقد فیلم Death on the Nile – مرگ بر روی نیل

این فیلم سکوت خاصی دارد و اگر تماشاگر در دل این سکوت، شلوغی مختصر یا تهدید خاموش داستان را دریابد، می‌تواند از آن به عنوان یک اثر خوب یاد کند

از طرفی هم روانشناسیِ صورت گرفته در فیلم مرگ بر روی نیل، شکل خوب، دقیق و موفقی دارد؛ ریشه عوامل مشکل‌سازِ داستان به خوبی شناسایی شده، با شخصیت پوآرو به مانند یک انسان پیچیده برخورد می‌شود، ارتباط بین شخصیت‌ها معنادار است، طراحی قتل و دسیسه‌ها ظرافت خوبی ‌دارد، متد یا روش پوآرو برای اتهام وارد کردن به طرف مقابل دقیق و با جزئیات نمایش داده شده و به منظور بازی با حدسیات مخاطب، تمام رفتارهای مشکوک مظنون‌ها به نمایش گذاشته می‌شوند.

فیلم Death on the Nile از نظر طبیعی بودن موفق است، اما کاش همان شخصیت پیچیده‌اش را تحلیل هم می‌کرد. در اصل از لحظه‌ای که فیلمساز شروع به توصیف شخصیت‌هایش کند، تماشاگر متوجه وجود موثر آن‌ها می‌شود. (البته نه در حد موشکافی، چون عنوان فیلم به پوآرو اختصاص ندارد) ما از ذهنیت پوآرو سرنخ‌هایی داریم و او قرار است شخصیتی بسته و مبهم باشد؛ اما به هر حال گاهی شخصیت اصلی باورکردنی نیست، مگر آنکه بیشتر از حال او خبر داشته باشیم. در کل بحثِ خود بزرگ بینی پوآرو اشاره جالبی بود. کار فیلم‌برداری در نمایش مرکزیت‌ها، موقعیت‌های جغرافیایی و پرسه زدن در پیرامون، رضایت‌بخش است و تفسیر آن از پیچش‌های داستان شاهکار. 

در این گردش آموزنده، با تعدادی استعاره و تمثیل مواجه می‌شویم؛ مصر، قضیه فراعنه، رودخانه‌ی نیل و آن چند صحنه‌ی شکار، همه نماد هستند. گاه افکت‌ها، جلوه‌ها و فضاسازی‌های صوتی یا حتی موسیقی متن، در خصوص هویت قاتل به تماشاگر مسائلی را تلقین‌ می‌کند، گاهی هم داستان به واسطه‌ی شخصیت‌های فرعی، مکالماتی کنایی را شکل می‌دهد و در نهایت حقایقی بدیهی یا واضح را بازگو می‌کند؛ گویا فیلمساز می‌ترسد که مبادا مخاطب برخی اتفاقات ساده‌ی فیلم را درک یا هضم نکرده باشد! این فیلم سکوت خاصی دارد و اگر تماشاگر در دل این سکوت، شلوغی مختصر یا تهدید خاموش داستان را دریابد، می‌تواند از آن به عنوان یک اثر خوب یاد کند.

فیلم Death on the Nile متشکل از یک مقدمه‌ی غیرضروری و طولانی‌ست که لزوما در خدمت بافت اصلی داستان قرار نمی‌گیرد؛ اما اگر تماشاگر حوصله داشته باشد، این فیلم در نهایت به یک نتیجه‌ی دقیق، حساس و موفق می‌رسد که انتظارات مطلوب از یک فیلم معمایی را تا حد مناسبی برآورده می‌کند. ساخته‌ی کنت برانا از مولفه‌های روانشناسی خوبی برخوردار شده و حداقل رنگ و لعاب یک اثر سرگرم‌کننده را دارد.