فیلم Don’t Breathe 2 به دنبال قصهی فیلم اول تلاش میکند تا قصهی یک پیرمرد نابینای قاتل و بیرحم را مجدد روایت کند، اما آیا فیلم نفس نکش ۲ میتواند در حد و قوارهی قسمت قبلی ظاهر شود؟
در حالیکه فیلم Don’t Breathe 3 در مراحل پیشتولید است و برای تابستان سال ۲۰۲۳ برنامهریزی میشود، فیلم نفس نکش ۲ آنچنان عملکرد بینقص و شاهکاری نداشته که بتوانیم به فیلم سوم از این عنوان که حالا تبدیل به سری شده دل ببندیم. مشکلات عدیدهای در بدنهی فیلم دوم دیده میشود که نمیتوان آنها را به این راحتی نادیده گرفت.
در وهلهی اول، این قضیه برای بیننده کاملا مشخص نمیشود که در کجای تایم لاینِ زمانی دنیای فیلم هستیم. آیا فیلم دوم یک پیشدرآمد است یا پسدرآمد؟ اولین ایراد سناریوی فیلم در این نقطه است که تکلیفش را مشخص نمیکند. فیلم با یک نمای هوایی از منطقهای آغاز میشود که سرمنشا تمامی اتفاقات قسمت دوم است؛ اتفاقاتی که زنجیرهوار، رویدادهای دلهرهآوری را رقم میزند. در فیلم اول، این موضوع که یک پیرمرد نابینا چطور میتواند بدنی ورزیده، هوشی بالا و ذهنی سالمتر از افراد معمولی داشته باشد، یک امتیاز مثبت تلقی میشد، اما حالا که قسمت دومی برای این شخصیت ساخته شده، انتظار میرفت شناختمان از این کاراکترِ بینام و نشان بیشتر شود. متاسفانه همچنان این فردِ نابینا را نمیشناسیم. یعنی کاملا واقف هستیم که او چه خصوصیات رفتاری دارد، اما از عقبه و اسم و رسمش این شخصیت، هنوز چیزی دستگیرمان نشده و صرفا او را یک «هیولا» خطاب میکنیم. البته هیولایی که در قسمت دوم میبینیم، اندکی دوستداشتنیتر از هیولای قسمت اول است!
حضور دختربچهای که از همان ابتدا میدانیم فرزندِ نابینای قاتل داستان نیست، امتیاز مثبتی برای فیلمنامه محسوب میشود. اگر در فیلمنامههای مطرح تاریخ سینما نگاه کنید، همیشه پای یک بچهی خردسال برای تغییر ابدیِ یک شخصیت در میان است. این دختربچه که نامش را شخصیتِ نابینا فینکس نامیده، دقیقا همین کارکرد را در داستان دارد. فینکس که به معنای ققنوس نیز شناخته میشود، علنا به سیر تغییر و تحولِ کاراکتر دختربچه ربط دارد. همانطور که ققنوس خاکستر شده و دوباره از خاک زاده میشود، فینکس نیز در قصه تغییر و تحولاتی دارد و دختربچهای که در انتها میبینیم، با ابتدای فیلم زمین تا آسمان متفاوت است. هر اندازه شخصیتپردازی مرد نابینا بد است، فینکس از آن سو شخصیت قابل قبولی دارد. مشکلات فیلمنامه اما صرفا محدود به شخصیتپردازی نیست. سناریوی فیلم نفس نکش ۲ پُر است از علامت سوالهای فراوان که مخاطبِ فیلم مدام از خودش میپرسد که چرا فلان شخصیت، دست به چنین کار احمقانهای میزند؟ گانگسترهای داخل فیلم بیش از اندازه احمق هستند و این زیادهروی در کند هوش نشان دادن افرادِ خبیثتر از مرد نابینا، به شدت برای بیننده آزاردهنده است! از آنجایی که فیلم از عناصر فانتزی بهره نمیبرد، انتظار داریم عنصر واقعگرایی در این فیلم تا حدی نمود داشته باشد. برای مثال اگر قرار باشد یک سوژه را به قتل برسانیم، وقتی راه حلِ آسانی وجود دارد تعلل نکنیم! اگر میتوان با هفتتیر به سوژه شلیک کرد، چرا با چاقو؟ چنین رفتارهایی برای قدرت بخشیدنِ به سوژهی داستان یعنی مرد نابینا نه تنها سودمند واقع نشده، بلکه رویدادهای قصه را مضحک جلوه میکند.
سبکِ کشت و کشتارهایِ پیرمرد نابینای قصه نسبت به فیلم اول، بیرحمانهتر و خونینتر از آب در آمده
از جنبهی کارگردانی با اثری تقریبا متفاوت نسبت به فیلم اول روبهرو هستیم؛ چراکه کارگردانی قسمت دوم به فرد دیگری سپرده شد. در قسمت دوم سبک فیلمبرداری بهتر شده و گلِ سر سبدِ قسمت دوم از لحاظ فیلمبرداری مربوط میشود به همان اوایل داستان؛ درست سکانسی که خلافکارها به سکونتگاه مرد نابینا یورش میبرند. با اینکه در ابتدای داستان نمیدانیم چه هدفی پشتِ این کار نهفته، تماشای صحنههای دلهرهآور و همچنین اکشن رضایتبخش است. دوربینی که مدام حرکت میکند و همراه با نگاهِ دختربچه از این سو به آن سو میرود، جان به لب میکند مخاطبی را که پشتِ صفحهی نمایشگر یا تلویزیون نگرانِ جانِ شخصیت است. از طرفی دیگر، سبکِ کشت و کشتارهایِ پیرمرد نابینای قصه نسبت به فیلم اول، بیرحمانهتر و خونینتر از آب در آمده؛ البته همچنان این سوال پیش میآید که وقتی فرد نابینا محدودیت زمانی دارد و تعدادِ دشمنانش زیاد است، چرا او سریعا آنها را از پا در نمیآورد؟
اگر از جنبهی سرگرمی به فیلم نفس نکش ۲ نگاه کنیم، نمرهی قابل قبولی را این فیلم میگیرد. اثری است که از ابتدا تا انتها پر از صحنههای اکشن نیست و باید به قصه فرصت داد که خودش را نشان دهد. بگیر و ببندهای فیلم پر از ایراد است، اما تماشای زنجیرهوار اتفاقات میتواند برای یک شبنشینی کفایت کند. برای لذت بردن از چنین فیلمی باید چشمتان را روی تمامی ایرادات فیلمنامه ببندید؛ چراکه اگر بخواهید به هر اتفاق و هر نوع رفتار کاراکترها دقت کنید، علنا از هیچ لحظهی این فیلم سینمایی دلهرهآور لذت نخواهید برد. با تمام این اوصاف، فیلم یک نکتهی جالب دیگر نیز دارد که قبلا در کمتر فیلم و سریالی روی این قضیه مانور داده شده است و آن هم چیزی نیست جز تعریف جدیدی بر واژهی «هیولا».
هیولا بودن در دنیای فیلم نفس نکش ۲ از تعریف تیپیکال و همیشگیِ خودش بیرون میآید. در الفبای فیلم، هیولا صرفا یک قاتل نیست و کسی را میتوان هیولا نامید که تنها به منافع و مقاصد خودش میاندیشد. هیولا، نه صرفا یک شخص غریبه، بلکه میتواند از همخونِ آدم باشد و این نمایش هیولاها در فیلم نفس نکش ۲ به شدت جالب از آب در آمد و نحوهی پایانبندی فیلم نیز از دیگر سکانسهای دوستداشتنی این فیلم محسوب میشود. هر چند همچنان این علامت سوال به وجود میآید که دختربچهی قصه پس از تجربه کردنِ این حجم از اتفاقات مرگبار و خونین چطور میتواند یک زندگی نرمال را با خیالی آسوده داشته باشد؟!
فیلم Don’t Breathe 2 نسبت به فیلم اول ضعفهای زیادی از جنبهی فیلمنامهای دارد. با این اوصاف فیلم نفس نکش ۲ همچنان سرگرمکننده است و همچنان میتوان پایِ قصهی یک پیرمردِ نابینای ناشناسِ قاتلِ بیرحم نشست و خون و خونریزیهای داخل فیلم را با هیجان دنبال کرد.
- سرگرمکننده بودن قصه
- شخصیتپردازی دختربچه
- فیلمبرداری جذاب
- فیلمنامه بسیار ضعیف با شخصیتپردازی ضعیف مرد نابینا
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید