«انگ لی» از جمله کارگردانان موفق و شرقی هالیوود است که آثارش در سالهای اخیر روند کیفی صعودی داشته. با این وجود، جدیدترین اثر او یعنی فیلم Gemini Man یا «مرد ماه جوزا» نه تنها هیچ دستاورد حرفهای به همراه ندارد، بلکه یک قدم رو به عقب برای این هنرمند محسوب میشود.
نام انگ لی به نوعی با اسکار گره خورده است. او از جمله معدود کارگردانان جامعهی هنری است که توانسته این جایزه را سه مرتبه (با احتساب فیلم خارجی زبان) به خانه ببرد. شاید همین امر توقع منتقدان و بینندهها را از او و آثارش بیشتر کرده است. تجربیات موفق او در ساخت «کوهستان بروکبک» (Brokeback Mountain)، «ببر خیزان، اژدهای پنهان» (Crouching Tiger, Hidden Dragon) و «زندگی پای» (Life of Pi) به خوبی نشان دهندهی تواناییهای این کارگردان در ارائهی یک فیلم سرگرم کننده و قابل تامل است اما فیلم Gemini Man آنچنان درگیر مشکلات گوناگون بوده که شاید بتوان انگ لی را هم قربانی این اثر بدشگون نامید.
فیلم Gemini Man ماجرای یک تک تیرانداز به نام «هنری مورگان» (با بازی ویل اسمیت) را روایت میکند که پس از سالها فعالیت نظامی برای آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، حالا تصمیم به بازنشستگی میگیرد. او پس از بازنشستگی متوجه میشود که در تمام این مدت به جای دفاع از کشور در برابر تهدیدهای خارجی، تنها مشغول سرپوش گذاشتن روی کارهای کثیف دولت بوده. همین امر کافیست تا دولت هم در راستای حفظ اسرار خود برای سر به نیست کردن «هنری» تلاش کرده و مواد اولیه برای ساخت یک فیلم اکشن را فراهم میکند. داستان فیلم Gemini Man نه تنها هیچ حرف و ایدهی تازهای با خود به همراه ندارد، بلکه حتی سادهترین چارچوبهای منطقی را هم در روایت داستان خود رعایت نمیکند.
سنگ بنای روایت داستان فیلم از همان ابتدا نادرست گذاشته میشود و تمام فیلم تا انتها در این زمینه میلنگد
آژانس وقتی از درز و افشای این اطلاعات باخبر میشود، بلافاصله شروع به کشتار تمام اطرافیان و همکاران «هنری» کرده و سعی میکند تا او را هم شبانه به قتل برساند. این موضوع در حالی است که «هنری» در این نقطه از فیلم، نه تنها هنوز هیچ فعالیتی علیه سازمان نشان نداده، بلکه از نظر ذهنی هم این فساد گسترده در سازمان را نپذیرفته و همه چیز برای او در حد اما و اگر است. به طور قطع اولین گزینه برای از بین بردن آفت، آتش زدن مزرعه نیست. در بیشتر موارد در فیلمهایی شبیه به فیلم Gemini Man اولین حادثه اغلب پیشنهاد رشوه و ارائهی حق السکوت به مامور مورد نظر است و کشتن او به نوعی آخرین راهکار در نظر گرفته میشود اما در فیلم Gemini Man همه چیز با شتابی غیر منطقی به سمت یک سراشیبی غیرقابل درک و بیمعنی حرکت میکند. از آنجایی که سنگ بنای روایت داستان فیلم از همان ابتدا نادرست گذاشته میشود، تمام فیلم تا انتها در این زمینه میلنگد؛ سکانسهای متعدد گفتگوی هنری با نسخه جوانتر خود، «جونیور» و تلاش جونیور برای یافتن پاسخ سؤالاتش در خصوص یک پروژهی نظامی فوق سری به سبک کودکان دبستانی و از طریق سؤال پیچ کردن پدر خود، نمونههای دیگری از ضعفهای اساسی فیلم در روایت یک داستان تاثیرگذار است که همچون باری بر دوش بینندگان سنگینی میکند.
حواشی فیلم Gemini Man بسیار بیشتر از متن آن بود. فیلمنامهی این اثر در سال ۱۹۹۷ میلادی به نگارش در آمد و فرآیند ساخت آن بیش از دو دهه زمان برد. بازیگران و کارگردانان زیادی در این مدت برای ساخت فیلم Gemini Man به پروژه پیوسته و از آن جدا شدند و شاید همین امر آشفتگی فیلم را به خوبی توضیح دهد. سر انجام در سال ۲۰۱۷ میلادی، انگ لی به این پروژه پیوست و توانست آن را به سرانجام برساند. با این حال، حواشی این فیلم حتی با حضور انگ لی هم به پایان نرسید. او برای فیلمبرداری این اثر از دوربینهایی با نرخ فریم بسیار بالاتر از استاندارد سینمایی استفاده کرد. تقریبا تمام آثار سینمایی با نرخ ۲۴ فریم بر ثانیه تهیه میشوند، اما انگ لی در فیلم Gemini Man از نرخ ۱۲۰ فریم در ثانیه برای ضبط استفاده کرده است. او پیش از این هم در اثر قبلی خود، «پیادهروی طولانی بیلی لین بین دو نیمه» (Billy Lynn’s Long Halftime Walk) که اولین شکست تجاری کارگردان بوده، از این تکنیک استفاده کرده بود. نرخ فریم بالاتر هنگام ضبط، کیفیت بصری آن را بهبود داده و میزان تار بودن تصویر را خصوصا در صحنههای اکشن و پرتحرک کاهش میدهد.
یکی از بزرگترین ایرادات فیلم Gemini Man، جلوههای ویژهی ضعیف و کارتونی آن است
متاسفانه سینماهای کمی در جهان وجود دارند که از چنین فناوریای در پخش فیلم پشتیبانی کنند، اما مشکل اصلی این فناوری در جای دیگری نهفته است. یکی از بزرگترین ایرادات فیلم Gemini Man، جلوههای ویژهی ضعیف و کارتونی آن است. وقتی «هنری» و جونیور روبهروی هم قرار گرفته و با هم مبارزه میکنند، همه چیز آنقدر غیر طبیعی به نظر میرسد که انگار وارد یک بازی ویدیویی شدهاید. انیمیشن چهره و حرکات نسخهی جوانتر و کامپیوتری «هنری» بسیار مصنوعی بوده و وقتی به این صحنهها وضوح ۱۲۰ فریم بر ثانیه هم اضافه شود، ضعف آن بیش از پیش به چشم میآید. انگ لی طی مصاحبهای با وبسایت «پالیگان»، دلیل استفاده از چنین تکنیکی را واقعیتر شدن اثر بیان کرده، اما نتیجهی نهایی تلاش او دقیقا نقطهی مقابل آن چیزی از آب درآمده که این کارگردان با سابقه انتظارش را میکشید. تاکید کارگردان بر دستاوردهای فنی در فیلم Gemini Man به دلیل ضعف در داستان و شخصیت پردازی، به هیچ وجه مورد توجه قرار نمیگیرد و تنها بر حاشیههای آن میافزاید.
شاید تنها نکتهی مثبت فیلم Gemini Man، بازی ویل اسمیت در دو نقش با روحیات متفاوت است. هرچند که جونیور در واقع انسانی شبیهسازی شده بر اساس DNA «هنری» است، اما ویل اسمیت توانسته با بازی خود خامی، احساساتی شدن و به صورت کلی، شور جوانی را به این نقش تزریق کند. او در عین حال، نقش «هنری» را هم به عنوان یک سرباز کارکشته و خونسرد به خوبی ایفا میکند. با این همه، بخش عمدهای از ظرافتهای احساسی بازی ویل اسمیت زیر لایهای از جلوههای ویژهی کامپیوتری پنهان شده و این امر ارتباط برقرار کردن با شخصیت جونیور را دشوار میکند.
فیلم Gemini Man هم مثل «پیادهروی طولانی بیلی لین بین دو نیمه» اثری ناموفق از انگ لی است و دومین شکست تجاری این کارگردان را در چند سال گذشته رقم زده. انگ لی که توانسته چندین جایزه اسکار را به دست بیاورد، حالا و در کهنسالی به دنبال دستاوردهایی بزرگتر و ماندگارتر میگردد و سعی دارد با بلندپروازیهای فنی، اثری شگفتانگیز خلق کند؛ تلاشی که به دلیل نبود محتوا و شخصیتپردازی مناسب، تنها اثری ضعیف را به بینندگان عرضه میکند. طولانی شدن روند ساخت در کنار تغییرات متعدد در فیلمنامه و عوامل فیلم، در عملکرد ضعیف آن بیتاثیر نیست؛ با این همه فیلم Gemini Man نه تنها ارزش ۲۰ سال صبر و تلاش برای ساخت را ندارد، بلکه از ارائهی یک تجربهی سرگرم کننده به مخاطب هم عاجز است.
- بازی احساسی ویل اسمیت
- جلوههای ویژهی ضعیف و کارتونی
- داستانی به شدت تکراری و فاقد چهارچوب روایی مناسب
- نبود شخصیت پردازی مناسب، حتی برای قهرمان داستان
- تاکید غیرقابل درک کارگردان بر استفاده از فناوریهای پیچیده
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید