امروزه تقریبا تمام دستگاههای الکترونیکی از پردازندههای کوچکی استفاده میکنند که از سیلیکون برخوردار هستند. اتومبیلها نیز از تراشه جهانی پشتیبانی میکنند و دلیل آن مدیریت صفحه نمایش داخل ماشین و مدیریت دیگر امکانات خودرو بوده که برای انجام اینکار نیاز به یک چیپست است.
در حال حاضر اکثر گجتهای موجود در بازار همگی از پردازنده جهانی بهره میبرند و دلیل این موضوع این است که شرکتهای تولید کننده باید از یک پردازنده برای مدیریت گجتهای خود استفاده کنند. در ابتدا تراشه مورد نظر به دست تولید کنندگان میرسد و آنها با توجه به گجت خود آن تراشه را طراحی میکنند.
بدین ترتیب پردازندههای مختلفی به بازار جهانی عرضه میشود، ناگفته نماند که یکی از دلایل مهمی که باعث افزایش قیمتهای کنسولهای نسل نهم شد کمبود این تراشه بود؛ زیرا دیگر شرکت سونی و مایکروسافت به دلیل نبود تراشه نتوانستند کنسولهای بیشتری به بازار عرضه کنند. در نتیجه این کمبود کنسول باعث افزایش قیمت شد و در ادامه به بررسی دقیق این موضوع خواهیم پرداخت.
منظور از کمبود تراشه جهانی چیست؟
چندی پیش کشور آمریکا در توسعه و فروش تراشههای جهانی حرف اول را میزد و ۴۵ تا ۵۰ درصد از موجودی کل جهان توسط این کشور تامین میشد. اکنون همچنان این کشور در تولید این پردازنده پیشتاز است، اما مقدار زیادی از این چیپست توسط کشورهای آسیایی تولید میشود.
کشور تایوان و کره به طور کلی ۸۳ درصد از تولید پردازندههای جهانی را در اختیار دارند و پیشبینی میشود که در آینده مقدار این عدد افزایش پیدا کند. این موضوع بدان معنی است که این دو کشور به بزرگترین تولید کننده تبدیل خواهند شد و در حال حاضر ۷۰ درصد از تولید تراشههای حافظه (Memory Chip) در اختیار این دو کشور است.
تایوان بیشتر در تولید پردازنده جهانی نقش داشته و لازم به ذکر است که کمپانی تولید کننده بیشتر با نام TSMC شناخته میشود. در سال گذشته این کشور توانست ۵۴ درصد از درآمد کل فروش این دسته از پردازندهها را به خود اختصاص دهد که مبلغ آن بسیار زیاد است.
در سال ۲۰۲۱ میزان موجود این تراشه بسیار مناسب بوده و کمبودی چندان زیادی وجود نداشت. این کمبود از سال ۲۰۱۸ شروع شد و تا سال ۲۰۱۹ ادامه داشت و همین موضوع بسیار بر بازار گجتهای هوشمند تاثیر گذار بود. بر اساس گزارشهای منتشر شده توسط سازمان تجارت تراشه جهانی، این کمبود پردازنده در سال ۲۰۲۰ بسیار کاهش یافت و در پایان این سال درصد تولید آن ۶.۵ درصد افزایش پیدا کرد.
این رشد سریع تا سال ۲۰۲۱ ادامه داشت و فروش در سه ماهه سوم سال جاری ۲۷ درصد از سه ماهه سوم سال گذشته بیشتر است. این موضوع بدان معنی است که دیگر جای نگرانی نیست و تولید این تراشه همچنان رو به افزایش خواهد بود. با توجه به اطلاعاتی که توسط این سازمان منتشر شد میزان فروش و تولید این تراشه در سه ماهه سوم سال جاری بسیار بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ این تجارت بوده و این موضوع میتواند بسیاری از نگرانیها را از بین ببرد.
دلیل کاهش تولید تراشه جهانی چیست؟
کمبود این تراشه برای اولین بار از زمان همه گیری ویروس کرونا (COVID-19) شروع شد و این موضوع توانست که به صنعتهای بسیاری از جمله از صنعت خودروهای هوشمند ضربه بزند و باعث کاهش تولید و فروش آنها شود. این کمبود تراشه در نیمه اول سال ۲۰۲۰ به اوج خود رسید به دلیل وجود همه گیری این ویروس افراد مختلف تصمیم گرفتند که دیگر خودروهای هوشمند خریداری نکنند.
دلیل این موضوع نیز قرنطینه بود و افراد در صورت خروج از منزل به محل خاصی نمیتوانستند بروند، به همین دلیل تصمیم گرفتند که به بازار گجتهای هوشمند روی بیاورند. این موضوع باعث شد که تولید کنندگان پردازنده جهانی نیز بیشتر روی گوشیهای هوشمند و رایانههای مختلف تمرکز کنند.
پس از گذشت مدتی که شبکه ارتباطی 5G به یک استاندار برای گوشیهای هوشمند تبدیل شد، تقاضای کمپانیهای مختلف برای تراشه جهانی افزایش پیدا کرد و به علاوه اپراتورهای مختلف نیز باید از این دسته از تراشههای استفاده میکردند تا بتوانند از چنین شبکه ارتباطی پر سرعتی پشتیبانی کنند.
بر اساس گزارشهای منتشر شده به مدت زمان کوتاهی این مشکل بر طرف شد، اما صنعت خودروهای هوشمند به مشکل برخورد کرد. در بعضی از کشورها این ایده مطرح شد که یک محل جدید برای تولید تراشههای جهانی مورد نیاز خودروهای هوشمند افتتاح شود که این موضوع با سه مشکل بزرگ مواجه شد.
اولین مشکل وجود ویروس کرونا بود که اجازه نمیداد افراد بتوانند با سرعت بسیار زیاد به تولید این پردازنده بپردازند و همچنین احتمال افزایش تعداد افراد مبتلا به این ویروس وجود داشت. دومین مشکل این بود که احتمال شکست خوردن این ایده نیز وجود داشت و اگر چنین اتفاقی رخ میداد میلیاردها دلار هزینه از بین میرفت. به همین دلیل این ریسک چندان عقلانی نبود و علاوه بر این مشکلات یک موضوع مهم دیگر مانع از انجام چنین کاری شد.
آخرین مشکل این بود که ساخت چنین مکانی با وجود ویروس کرونا بسیار زمانبر خواهد بود و ساخت آن سالها طول خواهد کشید. بر اساس این موضوع پروژه لغو شد و از روش دیگری برای بر طرف کردن این مشکل استفاده شد. پس از منتشر شدن این خبر دیگر تولید کنندگان تصمیم گرفتند که به بازار گجتهای هوشمند و لوازم الکترونیکی روی بیاورند و دیگر تامین تراشه مورد نیاز خودروهای هوشمند را در اولویت قرار ندهند.
برخی از کمپانیهای تولید کننده گجتهای مختلف تصمیم گرفتند که موجودی خود را انبار کنند و پس از افزایش قیمت آنها را در اختیار کاربران قرار دهند. شرکت هواوی پیش از اینکه دچار ممنوعیت فروش در کشور آمریکا شود توانست که میزان زیادی از منابع مختلف را ذخیره کند.
چگونه کمبود تراشه جهانی باعث افزایش تولید قطعات تقلبی شد؟
یکی از مواردی که بسیار توانست به کمپانیهای مختلف ضربه وارد کند وجود قطعات تقلبی بود. بر این اساس زمانی که تعداد قطعات مختلف مخصوصا پردازنده جهانی کاهش پیدا میکند شرکتها برای اینکه از نابود شدن خود جلوگیری کنند به سرعت به خرید قطعات مختلف میپردازند.
در این میان شرکتهای کوچکی وجود دارند که نسخه تقلبی قطعات را تولید میکنند و به دلیل وجود شرایط رقابتی بسیار شدید کمپانیهای مختلف به خرید این دسته از گجتها روی میآورند و در ابتدا متوجه تقلبی بودن قطعات نمیشوند. به همین دلیل شرکت کوچک تولید کننده از شرایط موجود سوء استفاده کرده و پس از مدتی ناپدید میشود.
علاوه بر این موضوع خرید و فروش قطعات به روش آنلاین صورت میگیرد و شرکتهای مختلف ممکن است در ابتدا فکر کنند که قطعه مورد نظر دارای عملکرد مناسبی بوده و توسط شرکت تایید شدهای تولید شده است. اگر کمپانیهای مختلف متوجه نشوند پس از پرداخت مبلغ و خرید قطعه مورد نظر آنها با قطعات تقلبی مواجه میشوند و به دلیل وجود واسطههای مختلف و همچنین خرید آنلاین ردیابی فروشنده کار دشواری خواهد بود.
به علاوه کمپانی هنگام مواجه با چنین مشکلی سریعا به سراغ خرید قطعات دیگری میرود؛ زیرا اگر قطعات را تامین نکند و گجتهای مختلف را در اختیار کاربران قرار ندهد در این رقابت شکست خواهد خورد و یک قدم به نابودی نزدیکتر خواهد شد.
تنها روشی که میتواند باعث شود چنین مشکلی برای کمپانیهای تولید کننده گجت به وجود نیاید، بررسی سوابق شرکتهای فروشنده است. همچنین اگر خرید به صورت حضوری انجام شود و تعدادی از قطعات مورد آزمایش قرار بگیرند دیگر چنین مشکلی به وجود نخواهد آمد، اما متاسفانه شرایط قرنطینه و ویروس کرونا اجازه چنین کاری را نمیدهد.
کمبود تراشه جهانی تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟
متاسفانه مشخص نیست که این کمبود تا چه زمانی به صورت دقیق ادامه خواهد داشت، اما منابع و اشخاص متخصص در این زمینه پیشبینیهایی کردهاند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت. یکی از این کمپانیها Gartner نامیده میشود و با توجه به گزارش منتشر شده توسط این شرکت تا سال ۲۰۲۲ این کمبود ادامه خواهد داشت و همچنین احتمال اینکه سفارش قطعات تراشه نیز یک سال زمان ببرد نیز وجود دارد.
شرکت Forrester اعلام کرده است که کمبود این تراشه تا سال ۲۰۲۲ و حتی ۲۰۲۳ نیز ادامه خواهد داشت. منبع دیگری به نام IEEE اعلام کرد که قصد دارد تمام کارخانههای کوچک و بزرگ تولید کننده این تراشه را احیا کند و ظرفیت خود را تا پایان سال ۲۰۲۲ به اندازه ۴۰ شرکت افزایش دهد.
این موضوع کاملا عجیب است که بسیاری از کمپانیهای موجود علاقهای به ساخت کارخانهای جدید برای تولید تراشه جهانی ندارند. این در حالی است که اینتل (intel) اعلام کرد که حدود ۲۰ میلیارد دلار هزینه خواهد کرد و دو کارخانه برای تولید این تراشه در آریزونا خواهد ساخت.
همچنین کمپانی دیگری به نام TSMC اعلام کرده است که ۲۸ میلیارد دلار برای ساخت کارخانههای جدید و تولید این پردازنده هزینه خواهد کرد. کمپانی Texas Instruments در سال جاری اعلام کرد که قصد دارد چهار کارخانه جدید در کمپانی تگزاس بسازد و انجام اینکار حدود ۳۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. این شرکت قصد دارد اوایل سال ۲۰۲۲ شروع به ساخت دو کارخانه کند و اگر این کارخانهها پاسخگو نیاز کمپانیهای مختلف نبودند در سال ۲۰۲۵ نیز دو کارخانه دیگر را تاسیس کند.
سامسونگ نیز اعلام کرد که از سال ۲۰۲۲ ساخت یک کارخانه ۱۷ میلیارد دلاری را آغاز خواهد کرد و در حال حاضر شهروندان شهرها و کشورهای مختلف در جهان به دنبال جلب رضایت سامسونگ برای ساخت کارخانه در کشور خود هستند؛ زیرا این موضوع میتواند به صورت کامل مشکل تراشه جهانی را برطرف کند.
کمبود پردازنده جهانی چه تاثیری بر خرید مردم در تعطیلات دارد؟
بر اساس گزارشهای منتشر شده ۱۶۹ صنعت به دلیل کمبود تراشه جهانی نمیتوانند نیازهای کاربران خود را بر طرف کنند، برای مثال میتوان به کاهش فروش ۶ درصدی سه ماهه سوم گوشیهای هوشمند اشاره کرد که به دلیل کمبود پردازنده این کاهش فروش به وجود آمده است.
اپل تولید آیپدهایش را به نصف کاهش داد و قطعات آیفونهای قدیمی را نیز تغییر داد تا بتواند قطعات مورد نیاز سری گوشیهای جدید خود یعنی iPhone 13 را تامین کند. شرکت نینتندو ۲۰ درصد تولید کنسولهای Switch OLED را کاهش داد و سخنگوی این شرکت اعلام کرد که دلیل این کاهش تولید کمبود تراشه جهانی است.
تعطیلات یکی از بازههای زمانی سال است که افراد بیشتر به خرید دستگاه جدید روی میآورند. اکنون به دلیل کمبود این تراشه مشخص نیست که چه مدت زمانی باید بگذرد که تولید کنندگان بتوانند زیانها را جبران کنند.
افراد نیز باید توجه داشته باشند که به دلیل شرایط موجود نباید بدون فکر کردن خرید کنند؛ در ابتدا افراد باید قیمتها را مقایسه کنند و سپس به بررسی سوابق فروشنده آن گجت بپردازند. اگر متوجه هیچ موضوع مشکوکی نشدند میتوانند گجت مورد نظر را خریداری کنند. همانطور که در بالا اشاره کردیم بازار خرید و فروش آنلاین به دلیل شرایط موجود قابل اطمینان نیست و شرایط مناسبی برای افراد سودجو در این بازار به وجود آمده است.
به دلیل اینکه پیگیری جنس خریداری شده از فروشنده کمی دشوار است، پیشنهاد میشود هنگام خرید یک گجت بسیار دقت کنید و سعی کنید که از فروشگاههای آنلاین معتبر خریداری کنید.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید