آیا سال ۲۰۲۴ بدترین سال برای فیلم های ابرقهرمانی و کمیک بوکی است؟

مشکلات ساختاری و داستان‌سرایی ضعیف

یکی دیگر از دلایل کاهش موفقیت این ژانر، مشکلات ساختاری و داستان‌سرایی ضعیف است. طی سال‌های اخیر بسیاری از فیلم‌ های ابرقهرمانی به شدت به فرمول‌های تکراری و کمیک‌‌های پیشین تکیه کرده‌اند. این فیلم‌ها به‌جای نوآوری در داستان یا شخصیت‌پردازی‌، بیشتر بر جلوه‌های ویژه و اکشن تمرکز کرده‌اند. این رویکرد باعث شده که برخی از فیلم‌های مهم در این ژانر به یکدیگر شباهت زیادی پیدا کرده و در جلب نظر مخاطب شکست بخورند. متاسفانه در سال ۲۰۲۴ این مشکل بیش از پیش نمایان شد. برای مثال برخی از فیلم‌ های ابرقهرمانی که پیش از اکران با تبلیغات گسترده و انتظارات بالا وارد سینما شده بودند، علیرغم شکستن رکوردهای فروش نتواستند آنطور که باید در جذب مخاطب موفق عمل کنند، درست مثل رویداد کراس اوری Deadpool & Wolverine که علیرغم روایت داستانی جذاب، نتوانست به برخی از وعده‌ها خود عمل کند و از پس انتظارات بالای طرفداران بربیاید. همین امر هم باعث شد تا بسیاری از تماشاگران احساس کنند که این آثار تکراری و بدون جذابیت‌های نو هستند.

افت کیفیت دنیای سینمایی مارول

فرانچایز مولتی میلیارد دلاری دنیای سینمایی مارول که در دهه گذشته با موفقیت‌های بی‌نظیر خود تمامی رکوردهای سینما را شکسته و رسما به نامی بزرگ در ژانر ابرقهرمانی تبدیل شده، اخیرا اصلا اوضاع جالبی نداشته است. از وقتی حماسه بی‌نهایت با اکران شاهکار سینمایی Avengers: Endgame به پایان رسید، استودیو مارول با چالش‌های متعددی روبرو بوده که بزرگترین آن، همه‌گیری ویروس کرونا و فاصله گرفتن از سینماها بود. به‌همین خاطر آقای کوین فایگی (Kevin Feige) و سایر مدیران مارول تصمیم گرفتند با استفاده از سرویس استریم دیزنی پلاس، دنیای سینمایی مارول را به‌شکل دیگری گسترش بدهند. متاسفانه تکیه بیش از حد به دیزنی پلاس باعث شد تا کمیت به کیفیت ترجیح داده شود و کیفیت کلی فرانچایز به‌شدت پایین بیاید.

در یک چشم بهم زدن، فرانچایز مولتی میلیاردی محبوبی که پشت سر هم شاهکار خلق می‌کرد، تبدیل شد به یک دنیای سینمایی آشفته که اکثر آثارش داستان، شخصیت‌پردازی و جلوه‌های ویژه به‌شدت ضعیفی دارد. به‌دنبال انتشار آثار مورد انتظار اما ناامیدکننده‌ای مانند Ant-Man and the Wasp: Quantumania ،Secret Invasion و البته The Marvels، استودیو مارول تصمیم گرفت در استراتژی‌های خود تجدید نظر کند که یکی از نتایج آن کاهش خروجی فرانچایز در سال ۲۰۲۴ به یک اثر سینمایی و سه اثر تلویزیونی بود. متاسفانه از میان این چهار اثر منتشر شده، تنها مجموعه تلویزیونی X-Men 97 و فیلم سینمایی Deadpool & Wolverine توانستند به موفقیت‌های بزرگی دست بزنند و دو اسپین‌ آف‌ تلویزیونی دیگر یعنی Echo و Agatha All Along به معنای واقعی کلمه فاجعه‌هایی خجالت آور بودند. شاید در نگاه اول بگویید امسال سال خیلی بدی برای مارول نبوده اما چنین عملکرد ضعیفی برای یک استودیو مطرح که نامی بزرگ در ژانر ابرقهرمانی است، به‌خصوص در مقایسه با سال‌های قبل واقعا قابل قبول نیست.

فشارهای رقابتی از سوی دیگر استودیوها و ژانرهای دیگر

فشارهای رقابتی از سوی استودیوهای دیگر و ژانرهای جدید به طبع تاثیرات زیادی بر صنعت فیلم‌ های ابرقهرمانی داشته است. ژانرهای جدیدی مانند علمی تخیلی، فانتزی‌های تاریک‌، کمدی و حتی انیمیشن به مراتب موفقیت‌های بیشتری در گیشه داشتند. اگر دقت کرده باشید، فیلم‌هایی مانند Oppenheimer و Barbie که داستان‌های متفاوتی دارند، سال گذشته توانستند درکنار رقابت با آثار کمیک بوکی، فروش‌ بهتری داشته باشند. این امر نشان‌دهنده تغییر در نوع علاقه‌ مخاطبان و این حقیقت غیرقابل انکار است که آنها تشنه موضوعات و ایده‌های تازه هستند.

مشکلات در تولید و انتشار

یکی دیگر از عواملی که موجب بروز مشکلات برای فیلم‌ های ابرقهرمانی در سال ۲۰۲۴ شده، بحران‌ها و مشکلات پشت صحنه هستند. به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا که باعث شد پروسه تولید بسیاری از فیلم‌های ابرقهرمانی با تاخیر و مشکلات جدی مواجه شوند. از طرف دیگر بحران‌های مالی و هزینه‌های زیاد تولید نیز تاثیر زیادی بر کیفیت نهایی آثار گذاشته است. برای مثال فیلم‌هایی که در ابتدا با امیدهای زیاد وارد مراحل تولید شدند، به دلیل مشکلات مالی یا چالش‌های تولید نتواسته‌اند به استانداردهای بالای گذشته دست یابند. این مساله به همراه اعتراضات و اعتصابات اخیر در صنعت هالیوود موجب کاهش سرعت و کیفیت تولید فیلم‌های ابرقهرمانی شد.

عدم توجه به نیازهای مخاطب

مخاطبان فیلم‌ های ابرقهرمانی انتظار دارند که این آثار هم به لحاظ روایی و هم به لحاظ بصری، نوآوری‌های بزرگی برای ارائه داشته باشند. در حالی که شاهکار‌هایی مانند Guardians of the Galaxy Vol. 3 یا Spider-Man: Across the Spider-Verse سال گذشته به این نیازها پاسخ دادند اما در سال ۲۰۲۴، بسیاری از فیلم‌ها طوری بودند که به نظر می‌رسید تنها هدف‌شان ترویج دادن هشتگ‌های امروزی آن هم بدون روایت داستانی سرگرم‌کننده و خلق اوقاتی خوش برای طرفداران است، درست مثل فاجعه تلویزیونی Agatha All Along که به‌جز ترویج یک سری سیاست کثیف و پرداختن به موضوعاتی که باعث افول سینما شدند، چیز دیگری برای ارائه نداشت یا حتی دنباله Joker: Folie a Deux که به‌طرز غیرقابل باوری بد بود و هر آنچه قسمت قبلی به تصویر کشیده بود را با خاک یکسان کرد.

به طور کلی، سال ۲۰۲۴ سالی ناامیدکننده برای فیلم‌ های ابرقهرمانی بوده است. برخلاف سال‌های گذشته که شاهد نوآوری‌ها و تحولات قابل توجهی در این ژانر بودیم، امسال بیشتر با تکرار و بازسازی آثار قبلی همراه بوده و نتوانسته همان جذابیت و کیفیت سینمایی که از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ شاهدش بودیم را حفظ کند. با وجود این که برخی از پروژه‌ها مانند Deadpool & Wolverine و The Penguin موفقت قابل توجی داشتند اما به طور کلی ژانر ابرقهرمانی امسال نتوانسته انتظارات مخاطبان را آنطور که باید برآورده کند. اگر این روند ادامه پیدا کند، ممکن است ژانر ابرقهرمانی به یک قالب ثابت و قابل پیش‌بینی تبدیل شود که از جذابیت‌های اصلی خود فاصله گرفته است.