بر کسی پوشیده نیست که مت ریوز با فیلم The Batman قصد شنا بر خلاف جریان فیلمهای ابر قهرمانی روز را داشته و در این راه دست به خلق اثری زده که تماشای آن برای سه ساعت بیننده را غرق در گاتهام فاسد از دریچهی چشم بتمن میکند. حال با توجه به کیفیت بالای اثر این سوال به وجود میآید که آیا فیلم The Batman بهترین بتمن تاریخ سینماست؟ برای پاسخ دادن به این سوال در وهلهی اول سری به خود فیلم زده و در کنارش آن را به صورت مختصر با سهگانهی کریستوفر نولان و دو فیلم تیم برتون مقایسه میکنیم.
پس از انتشار فیلم The Batman به سرعت و با انتظارات بالایی سراغ تماشای فیلم رفتم و در کمال تعجب این اثر حتی بالاتر از سطح انتظاراتم ظاهر شد. مت ریوز در اثر جدیدش قبل از هر چیزی قصد ساخت یک فیلم جنایی دهه هفتادی را داشته که گاتهام نقشی کلیدی در آن بازی کرده و به نوعی بخش مهمی از هویت فیلم است. او با ترکیب بهترین عناصر گاتهام گوتیک تیم برتون و شیکاگوی ملقب به گاتهام واقعگرایانهی نولان، بهترین نسخه از این شهر را به تصویر کشیده است.
رسیدن به تعادل میان فضای گوتیک و واقعگرایانهی شهر به نوعی که آسیبی به اتمسفر و تن کلی داستان و صحنهها وارد نشود، کار سختی بوده که ریوز و عوامل فنی فیلم به خوبی از پس آن برآمدهاند. فساد سیستماتیک در تمام اجزای شهر از ساختمانها تا مردم آن ریشه دوانده و این موضوع به کمک فضاسازی خاص فیلم قابل لمس است. اینجا گاتهام صرفا در محل وقوع اتفاقات داستان خلاصه نمیشود و حس پویایی به آن شخصیت مستقل و هویت بخشیده است.
هر کدام از اجزای فیلم در کنار پایبند بودن به عناصر و قراردادهای ژانر، هویت و شخصیتی مستقل برای خود دست و پا کردهاند
البته این موضوع محدود به گاتهام نیست و هر کدام از اجزای فیلم در کنار پایبند بودن به عناصر و قراردادهای ژانر، هویت و شخصیتی مستقل برای خود دست و پا کردهاند که مشهودترین آنها موسیقی و سینماتوگرافی فیلم است. مایکل جاکینو با رسیدن به درک درستی از دیدگاه مت ریوز و بتمنی که او در سر داشته، قبل از شروع فیلمبرداری دست به خلق تم اصلی فیلم و چند قطعهی دیگر زده که تصور تماشای فیلم بتمن بدون آنها ممکن نیست.
ساخت تم اصلی فیلم قبل از شروع فیلمبرداری کمک شایانی به ریوز برای هماهنگی ریتم آن با دیالوگها و تم کلی صحنه کرده و همین موضوع یکی از مواردی است که فیلم The Batman را به اثری خاص در ژانر ابرقهرمانی تبدیل میکند. بتمن جدید کارآگاه تازه کار و باهوشی است که حوادث تراژیک کودکی و تاثیرات آن را همچنان با خود یدک میکشد و جاکینو در منعکس کردن این غم و اندوه در موسیقی متن فیلم مثال زدنی عمل کرده است.
جاکینو در موسیقی متن فیلم این حس غمگین را با دیگر تمهای اصلی داستان به شکلی فوقالعاده در کنار هم قرار داده است. او این کار را به قدری خوب انجام داده که حتی میتوان موسیقی متن فیلم بتمن را قدرتمندتر از کار هانس زیمر در سهگانهی شوالیه تاریکی نولان دانست. در واقع موسیقی متن بتمن نه تنها بخشی از هویت کلی داستان فیلم است که بخشی از شخصیت اصلی و گاتهامی است که گرگ فریزر آن را به تصویر کشیده است.
گرگ فریزر از لنزهای آنافورمیک شخصی سازی شدهای استفاده کرده که در آن گوشههای تصویر وضوح و شفافیت کمتری دارند و در عوض در مرکز قاب شاهد تصویر شفافتری هستیم که باعث تمرکز بیشتر چشم بیننده در نقطهای شده که فوکوس دوربین روی آن است. مزیت دیگر این لنزها القای حس درونی بتمن به بیننده است. عمق میدان پایین آنها و تمرکز ویژه روی نماهای بسته و pov باعث شده تا بیننده بیش از پیش غرق در تماشای وقایع فیلم از دریچهی چشم شخصیت اصلی شود.
بتمن جدید کارآگاه تازه کار و باهوشی است که حوادث تراژیک کودکی و تاثیرات آن را همچنان با خود یدک میکشد و جاکینو در منعکس کردن این غم و اندوه در موسیقی متن فیلم مثال زدنی عمل کرده است
فیلم بتمن قبل از اینکه اثری ابرقهرمانی باشد، نئو-نوآری جنایی محسوب میشود که شباهت زیادی به آثار دیوید فینچر و به طور خاص دو فیلم Se7en و زودیاک دارد. شخصیت اصلی در شروع فیلم هیچ شباهتی به یک ابرقهرمان ندارد و عطش او برای انتقام باعث شده تا تمام خلاف کارهای گاتهام را به چشم قاتلین والدینش میبیند. بتمن در شروع فیلم در باتلاق گذشته گیر کرده و تنها راه نجات خود را در خرد کردن استخوانهای تبهکاران شهر میبیند اما با پیدا شدن سر و کلهی ریدلر همه چیز تغییر میکند.
ریدلر در واقع بازتابی از تاریکترین نقطهی ذهن بتمن است که بر خلاف او اهمیتی به اخلاقیات نداده و شهر را با نقشهای استادانه غرق در انتقام خود میکند. وجود او و معماهایش در فیلم باعث شده تا از همان ابتدا شاهد تمرکز زیادی روی کارآگاه بازیهای بتمن باشیم که جیمز گوردون را برای کمک به او در این زمینه در کنار خود دارد. جیمز گوردون یکی دیگر از شخصیتهایی است که مت ریوز آن را بهتر از نولان به تصویر کشیده است.
سلینا کایل یا کت وومن با بازی تماشایی زویی کراویتز یکی دیگر از شخصیتهای مهم داستان است. او اینجا بر خلاف فیلمهای نولان و برتون صرفا برای اضافه کردن بار دراماتیک و تبدیل شدن به معشوقهی بتمن وارد داستان نشده است. سلینا پیش زمینهی داستانی و ماجرای خود را دارد که مشترک بودن هدف او و بتمن یعنی کارماین فالکون باعث نزدیک شدن آنها به یکدیگر و روشن شدن شعلههای عشقشان میشود.
در نهایت به اصل ماجرا یعنی بتمن میرسیم که نقش آفرینی آن بر عهدهی رابرت پتینسون بوده است. نشان دادن حس انتقام، خشونت و غم درونی شخصیت بروس وین برای پتینسون که بیشتر طول فیلم را زیر ماسک سپری میکند، چالش سختی ایجاد کرده که او با هنرنمایی قدرتمندش آن را از سر راه بر میدارد. صدای قدمهای بتمن و دیالوگ «I’m Vengeance» از همان ابتدا لرزه بر تن دشمنان انداخته و این دقیقا همان چیزیست که از بعد مبارز این شخصیت انتظار میرود.
با این حال او در طول فیلم رفته رفته متوجه میشود که با ادامهی این روند تغییری حاصل نشده و او به جای سمبل ترس باید به سمبل امید تبدیل شود و دقیقا در همین نقطه از فیلم است که او اولین قدمها را برای تبدیل شدن به آن ابرقهرمانی که گاتهام نیاز دارد، بر میدارد. همچنین او تفاوتهای زیادی با بتمن بیل و کیتون داشته و بر خلاف آنها یک کارآگاه واقعی است که برای حل مشکلات به ثروت و امکانات خانوادهاش وابستگی بسیار کمتری دارد و در عوض با هوش و شم کارآگاهی خود آنها را حل میکند.
بتمنی که بیش از یک دهه پیش نولان در سهگانهی شوالیه تاریکی به تصویر کشیده بود، برداشت شخصی او بوده و به طبع آن وفاداری زیادی به کمیکها نداشت. در طرف دیگر ماجرا مت ریوز که علاقهی زیادی نیز به کمیکهای بتمن دارد، سعی کرده تا جای ممکن به آنها وفادار باشد و الهامات زیادی از کمیکهایی مانند Batman: Year Two در فیلم او دیده میشود. همین وفاداری او به ریشههای اصلی بتمن باعث شده تا هم شاهد داستان شخصیتر و جذابتری باشیم و هم بخش کارآگاهی شخصیت بتمن پر رنگتر از قبل شود. فراموش نکنید که یکی از لقبهای مهم بتمن «The World’s Greatest Detective» بوده و تنها در این فیلم میتوان آن را احساس کرد.
در پایان و برای پاسخ به این سوال که آیا فیلم The Batman بهترین بتمن تاریخ سینماست؟ باید گفت که بله؛ مت ریوز در این فیلم با تلفیق المانهای فیلم نوآر و ژانر جنایی و کارآگاهی با زیر ژانر ابرقهرمانی اثری خلق کرده که آغازگر مسیری جدید برای آثار ابرقهرمانی آینده محسوب میشود. همهی این موارد و موضوعاتی که تا اینجای مقاله به آنها اشاره کردیم، برخی از مهمتری دلایلی هستند که فیلم The Batman را به بهترین بتمن تاریخ سینما تبدیل میکند؛ موضوعی که انتظارات را بالا برده و کار مت ریوز را برای ساخت قسمت دوم بتمن سختتر از قبل میکند.
نظر شما در مورد فیلم بتمن چیست؟ آیا از نظر شما هم فیلم The Batman بهترین بتمن تاریخ سینماست؟ نظرات خود را با ما و دیگر خوانندگان این مقاله در وبسایت سرگرمی به اشتراک بگذارید.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید