سرنوشت انسان چه میشود؟ آیا نسل بشر منقرض و زمین نابود میشود؟
نگاهی اجمالی به آینده زندگی بشر
استودیوی طراحی و انیمیشن آلمانی Kurzgesagt، به بررسی آینده دور بشر، سرنوشت انسان و چگونگی تغییر جمعیت در طول زمان پرداخته است.
با توجه به تهدیدات متعددی که بشر با آن روبهرو است؛ از تغییرات آب و هوایی گرفته تا جنگ هستهای، برخورد سیارکها و ویروسهای قاتل، این نگرانی همواره وجود دارد که نسل بشر منقرض شود. اما بر اساس ویدیویی که استودیوی Kurzgesagt منتشر کرده، دلایلی مطرح شده که این نگرانی را از بین میبرد و میتوان به آینده بشر خوشبین بود و به جای تصور کردن پایان تاریخ زندگی بشر، ممکن است در واقع در طلوع گونه خود زندگی کنیم؛ مقدمهای صرف برای آیندهای عظیم و هیجان انگیز که در پیش است.
در برخی إعصار تصور بر این بوده که آن عصر آخرین نسل بشر است و بعد از آن دنیا نابود میشود، اما هنوز هم این اتفاق نیفتاده و ما همچنان روی زمین زندگی میکنیم. با نگاهی به تاریخ بشر شاید بتوان به برخی سوالات پاسخ داد؛ انسان مدرن حدود ۲۰۰ هزار سال پیش ظهور کرد. آنها به طور منحصر بهفردی در ساخت ابزار مهارت داشتند. سپس تفکر انتزاعی، برنامهریزی و کار با هم در گروههای بزرگتر و فراتر از خانواده شکل گرفت. اما همچنان مازاد غذا کم و بقا سخت و امید به زندگی کم بود و ۱۵۰ هزار سال طول کشید تا به جمعیت ۲ میلیونی رسیدیم.
انقلاب کشاورزی شکل گرفت و ۱۰ هزار سال دیگر طول کشید تا جمعیت به ۳۰۰ میلیون نفر رسید. انقلاب صنعتی در سال ۱۸۰۰ منجر به جمعیت یک میلیارد نفری شد. جمعیت انسانی فقط در ۱۲۰ سال دوبرابر شد و امروز جمعیت زمین به حدود ۸ میلیارد نفر رسیده است. در مجموع در طول ۲۰۰ هزار سال گذشته حدود ۱۱۷ میلیارد انسان متولد شده و زندگی کردهاند و ۱۰۹ میلیارد نفر هم مردهاند. این بدان معناست که حدود ۷ درصد از کل انسانهایی که تاکنون زندگی کردهاند، هماکنون زنده هستند.
هر دقیقه ۲۷۰ نوزاد بهدنیا میآیند، اما با رشد استانداردهای زندگی، نرخ تولد کاهش یافته است. سازمان ملل تخمین میزند که حدود سال ۲۱۰۰ زمین به اوج جمعیت خود میرسد و سالانه ۱۲۵ میلیون نفر متولد خواهند شد. احتمالا آینده نسل بعدی بشر به زمان نابودی گونه ما بستگی دارد. ما همچنین میتوانیم راهحلهایی برای جلوگیری از خطرات فاجعه بار پیدا کنیم. مثلا جهت سیارکهای قاتل سیاره را تغییر دهیم، اما ما کسانی هستیم که سلاحهای هستهای را اختراع کردهایم. آنتیبیوتیکها را کشف کردیم اما در عرض چند روز ناقل بیماریهای خطرناک و کشنده در سراسر جهان هستیم.
سیستم صنعتی را مطابق استاندارد زندگیمان ساختیم، اما جو را نیز تغییر دادیم. با این حال نبوغ انسان نتوانست طولعمر گونه ما را طولانی کند. این در حالی است که بر اساس سوابق فسیلی، میانگین طول عمر گونههای پستانداران یک میلیون سال و برخی از آنها تا ۱۰ میلیون سال است. هومو ارکتوس خویشاوند نزدیک ما حدود ۱.۹ میلیون سال زنده ماند. اگر فرض کنیم که انسانها برای یک میلیون سال زنده میمانند، ۸۰۰ هزار سال دیگر نسل بشر روی زمین زندگی خواهد کرد.
با فرض نرخ ثابت زاد و ولد ۱۲۵ میلیون نفر در سال، این بدان معناست که تقریباً ۱۰۰ تریلیون انسان دیگر متولد خواهد شد. یعنی ۸۵۰ برابر بیشتر از تعداد افرادی که تا بهحال زندگی کردهاند. بنابراین امروز فقط ۰.۰۰۸ درصد از کل افرادی که تا بهحال زندگی کرده و میکنند زنده باشند. از سوی دیگر پیشبینی میشود که ۱.۲ کوادریلیون نفر هنوز به دنیا نیامدهاند و همانطور که خورشید به آرامی گرمتر و درخشانتر میشود، زمین برای حدود ۵۰۰ میلیون سال دیگر قابل سکونت خواهد بود.
سناریوهای مختلف زندگی و سرنوشت انسان روی زمین
سناریو اول: انسانها زمین را ترک خواهند کرد
ما از انسانهایی که ماه را میپرستند، به انسانهایی که روی آن راه میروند، تبدیل میشویم. اگر ظرف چند صد سال آینده از بین نرویم، ایدههایی که در حال حاضر عجیب به نظر میرسند در آینده تبدیل به واقعیت میشوند. اگر باور کنیم که شاید میلیونها سال شانس زنده ماندن داریم، سپس میتوانیم به سیارات دیگر یا جهانهای مصنوعی بیندیشیم. زندگی به سه مورد نیاز دارد؛ سطح، منابع و انرژی. خورشید برای میلیاردها سال انرژی مورد نیاز نسل بشر را تامین میکند و آب و مواد نیاز انسال روی سیاره ماه شناور است. به جای زندگی در سیارات، میتوانیم تصمیم بگیریم که دنیاها و زیستگاههای مصنوعی خود را بسازیم. با منابع و انرژی بسیار فراوان، میتوانیم انواع مختلف جامعه و راههای مختلف را امتحان کنیم؛ پزشکانی که روی درمان سرطان کار میکنند، میلیاردها مشکل را برای پایان دادن به فقر حل میکنند.
میلیاردها توسعهدهنده بازیهای ویدیویی زندگی را سرگرمکننده میکنند. تعداد انسانهای بیشتر، ممکن است در واقع بهمعنای پیشرفت بیشتر باشد. مزیت دیگر ترک زمین، سختتر شدن انقراض انسان باشد، زیرا برای از بین بردن همه مردم به یک فاجعه گسترده در منظومه شمسی نیاز است. بنابراین جدای از انفجار ابرنواخترهای نزدیک یا اشعه گاما، شاید برای میلیاردها سال بشریت نسبتاً از انقراض در امان خواهد بود. اگر بتوانیم برای این مدت طولانی زنده بمانیم، ممکن است تکامل آهسته یا مهندسی ژنتیک، ما را از هم جدا کند، به گونههای مختلف تبدیل میشویم، یا ممکن است عمداً خودمان را همان چیزی که اکنون هستیم نگه داریم. بنابراین سرنوشت انسان احتمالا بهگونهای که حالا تصور میشود بهزودی پایان مییابد، خیلی بعید است.
سناریو دوم: مردم منظومه شمسی را ترک میکنند
به همان اندازه که منظومه شمسی عظیم است، فقط یک منظومه ستارهای در میان میلیاردها ستاره راه شیری وجود دارد. اگر انسانها در آینده بتوانند مثلاً ۱۰۰ میلیارد ستاره را مستعمره کنند و ۱۰ میلیارد سال در آنجا زندگی کنند. ۱۰۰ میلیون انسان جدید متولد شود، میتوانیم تصور کنیم که کهکشان آندرومدا با کهکشان راه شیری ادغام خواهد شد. سالها و تمدنهای آینده حتی ممکن است برای زیستگاههای خود در اطراف سیاهچالهها انرژی پیدا کنند.
اجازه دهید محافظه کار باشیم و فرض کنیم که انسانها برای یک میلیون سال زنده میمانند، که ۸۰۰ هزار سال دیگر برای ما باقیمانده است. با فرض نرخ ثابت زاد و ولد ۱۲۵ میلیون نفر در سال، این بدان معناست که تقریباً ۱۰۰ تریلیون انسان در انتظار تولد هستند، ۸۵۰ برابر بیشتر از تعداد افرادی که تا به حال زندگی کردهاند. بهاین ترتیب سرنوشت انسان به عملکرد همه ما که هماکنون روی کرهی زمین زندگی میکنیم وابسته است.
نتیجه
امیدواریم آنچه پیشبینی شده است این باشد که اگر در آینده خودمان را نکشیم، چند قرن یا هزاره، تقریباً تمام انسانهایی که تا به حال وجود خواهند داشت، در آینده زندگی خواهند کرد. اما ما در نقطه اوج تاریخ بشری با امکانات باورنکردنی فناوری، محیط زیست و اجتماعی زندگی خواهیم کرد. کاری که انجام میدهیم برای همه مردم، حتی آنهایی که هنوز بهدنیا نیامدهاند اهمیت دارد. سرنوشت انسان در هزار یا حتی یک میلیون سال عمیقاً به ما بستگی دارد.
به همین دلیل مهم است به آیندهای دور فکر کنیم و چرا حضور ما بسیار مهم است. چرا مهم است که ما امروز چه کار میکنیم. روزی آخرین انسان به دنیا خواهد آمد، ما نمیدانیم چه زمانی. اگر دیدگاه خود را از زندگی در انتهای داستان سرنوشت انسان تغییر دهیم، برای ما که هماکنون زندگی میکنیم، نه تنها میتوانیم دنیای شگفت انگیزی برای خود بسازیم، بلکه برای تعداد بیشماری دیگر زندگی پیشرفتهای رقم خواهیم زد و سرنوشت انسان به دست ماست.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید