-
0/10
Terminator برای موفقیت باید مثل همیشه ترسناک باشد
فیلم‌های اخیر «Terminator» از موفقیت فاصله گرفته‌اند، اما بازگشت به ریشه‌های ترسناک و مهیج قسمت اول می‌تواند این مجموعه را دوباره به اوج برگرداند. این فرنچایز که زمانی یکی از بزرگ‌ترین نام‌های ژانر علمی-تخیلی و اکشن محسوب می‌شد، حالا به نظر می‌رسد که از نفس افتاده است. هرچند تلاش‌هایی برای احیای آن صورت گرفته، اما هیچ‌کدام نتوانسته‌اند شکوه گذشته را تکرار کنند. دلیل این اتفاق چیست؟ آیا تمرکز بیش از حد روی نبردهای بین ماشین‌ها باعث کاهش جذابیت این مجموعه شده است؟ آیا باید مسیر جدیدی را امتحان کرد، یا بهترین راه بازگشت به همان وحشتی است که در ابتدا باعث موفقیت این سری شد؟ در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
چرا Terminator دیگر موفق نیست؟
فیلم «The Terminator» در سال 1984 به کارگردانی جیمز کامرون، یکی از تأثیرگذارترین آثار علمی-تخیلی تاریخ سینما به شمار می‌رود. این فیلم با بودجه‌ای محدود اما با داستانی هوشمندانه و شخصیت‌هایی قوی توانست یک تجربه سینمایی منحصربهفرد خلق کند. بر خلاف بسیاری از آثار اکشن آن دوران، «ترمیناتور» ترکیبی از وحشت، علمی-تخیلی، اکشن و درام بود. فاکتورهایی که در کنار هم یک داستان قدرتمند و تأثیرگذار را شکل دادند.
در آن زمان، کامرون توانست تنها با چند صحنه کوتاه، آینده‌ای پسا-آخرالزمانی را به تصویر بکشد که در آن ماشین‌ها بر جهان سلطه پیدا کرده بودند. این سکانس‌های محدود، اما تأثیرگذار، بدون نیاز به جلوه‌های ویژه سنگین، دنیایی کابوس‌وار را به تصویر کشیدند. داستان سفر در زمان به‌طرزی ساده و باورپذیر روایت شد. رابطه‌ای که میان «سارا کانر» و «کایل ریس» شکل گرفت هم علاوه بر ایجاد کشش دراماتیک، به بخش احساسی فیلم نیز عمق بخشید.
ترس و وحشت؛ مهم‌ترین ویژگی The Terminator
اما مهم‌ترین ویژگی «The Terminator» این بود که بر پایه ترس بنا شد. در این فیلم، T-800 به‌عنوان یک ماشین قتل بی‌احساس و غیرقابل‌توقف، سایه‌ای از وحشت را بر سر شخصیت‌های اصلی و مخاطبان می‌انداخت. بیرون کشیدن قلب یک مرد در تاریکی شب و تیراندازی به یک زن بی‌گناه در روز روشن را یادتان می‌آید؟ از همان ابتدا مشخص بود که هیچ چیز نمی‌تواند جلوی این ماشین کشتار را بگیرد.
با وجود اینکه فیلم در آن زمان تنها 78.4 میلیون دلار در سراسر جهان فروش داشت، اما برای بودجه 6.4 میلیون دلاری‌اش یک موفقیت چشمگیر به حساب می‌آمد. این فیلم آغازگر یکی از مهم‌ترین فرنچایزهای علمی-تخیلی بود. اما هرچه زمان گذشت، از ویژگی‌های اصلی و ترسناک آن کاسته شد.
قسمت دوم، یعنی «Terminator 2: Judgment Day»، با جلوه‌های ویژه‌ای که در زمان خود انقلابی به شمار می‌رفت، سطح جدیدی از اکشن و علمی-تخیلی را به نمایش گذاشت. «T-1000»، با قابلیت تغییر شکل و بازسازی خود، یکی از ترسناک‌ترین شخصیت‌های منفی تاریخ سینما شد و باعث شد این فیلم در گیشه به موفقیتی عظیم دست پیدا کند. فروش جهانی 518 میلیون دلاری آن در برابر بودجه 102 میلیون دلاری، نشان داد که این فرنچایز می‌تواند هم در گیشه موفق باشد و هم تحسین منتقدان را برانگیزد.
آغاز روند نزولی
اما پس از Terminator 2: Judgment Day، روند نزولی آغاز شد. «Terminator 3: Rise of the Machines» با وجود بودجه 200 میلیون دلاری، تنها توانست فروش خود را دو برابر کند. درحالی‌که قسمت دوم پنج برابر بودجه‌اش را فروخته بود. با «Terminator Salvation»، که سعی داشت زاویه‌ای جدید از جنگ آینده را نشان دهد، اوضاع بدتر شد. این فیلم با درجه‌بندی PG-13 ساخته شد تا مخاطبان بیشتری جذب کند. اما در نهایت نتوانست بیش از 371 میلیون دلار بفروشد که برای بودجه 200 میلیون دلاری‌اش کافی نبود.
با بازگشت آرنولد شوارتزنگر در «Terminator Genisys»، تا حدی توجهات به فرنچایز جلب شد و فروش فیلم به 440.6 میلیون دلار رسید. اما این هم کافی نبود تا آن را به موفقیت یک بازسازی موفق برساند. در نهایت، «Terminator: Dark Fate» که جیمز کامرون را به‌عنوان تهیه‌کننده و لیندا همیلتون را در نقش سارا کانر بازگرداند، آخرین امید فرنچایز برای بازگشت بود. اما این فیلم نیز با بودجه 185 میلیون دلاری تنها توانست 75 میلیون دلار سود کند که آن را به یک شکست تجاری بزرگ تبدیل کرد.
بازگشت به وحشت؛ راه نجات Terminator
آنچه که «Terminator» را در ابتدا خاص می‌کرد، احساس ترس و هیجان واقعی آن بود. T-800 مانند یک قاتل سریالی بی‌احساس و توقف‌ناپذیر عمل می‌کرد و مخاطبان را در هر لحظه با وحشت روبه‌رو می‌ساخت. برخلاف فیلم‌های اکشن آن دوران مانند «Commando» که سرشار از دیالوگ‌های طنزآمیز بود، «ترمیناتور» بیشتر به یک فیلم ترسناک شباهت داشت. جمله معروف «I’ll be back» نه یک دیالوگ بامزه، بلکه یک تهدید مرگبار از سوی موجودی بود که هرگز متوقف نمی‌شد.
برای احیای این فرنچایز، فیلم‌های آینده باید از تمرکز بیش از حد بر نبردهای بین ماشین‌ها دور شوند. به جای آن، باید بر احساس وحشت و تعقیب و گریزی که در نسخه اول وجود داشت، تکیه کنند. داستان‌هایی که حول محور فرار شخصیت‌های انسانی از دست یک ماشین بی‌رحم می‌چرخند، نه‌تنها جذابیت بیشتری دارند، بلکه هزینه‌های تولید را نیز کاهش می‌دهند و به موفقیت اقتصادی فرنچایز هم کمک می‌کنند.
بودجه کمتر، داستان بهتر؟
یکی از مشکلات اصلی فیلم‌های اخیر این است که بودجه‌های هنگفتی دارند، اما سودآوری مناسبی ندارند. درحالی‌که «The Terminator» با بودجه‌ای کم موفق شد، فیلم‌های جدید با هزینه‌های 150 تا 200 میلیون دلاری ساخته شده‌اند و در گیشه شکست خورده‌اند. به نظر می‌رسد کاهش بودجه و تمرکز بر داستانی ساده‌تر، اما تأثیرگذار، می‌تواند راه نجات این مجموعه باشد.
مخاطبان امروز دیگر به اندازه گذشته از نبردهای پر زرق‌وبرق ماشین‌ها هیجان‌زده نمی‌شوند. فرنچایز «Terminator» باید یا راهی کاملاً جدید را امتحان کند، یا به همان ترسی بازگردد که در سال 1984 باعث شد تماشاگران با وحشت به صفحه نمایش خیره شوند. شاید آینده این مجموعه، نه در صحنه‌های جنگی و جلوه‌های ویژه پرهزینه، بلکه در بازگشت به یک فضای پرتنش و تعقیب و گریز نفس‌گیر نهفته باشد.
شاید هم وقت خداحافظی رسیده باشد
در دورانی که «The Terminator» اکران شد، نبردهای ربات‌ها و درگیری‌های این‌چنینی برای مخاطبان تازگی داشت. آن‌ها پیش از این چنین ترکیبی از اکشن، علمی-تخیلی و وحشت را تجربه نکرده بودند و همین تازگی باعث شد که فیلم به اثری ماندگار تبدیل شود. اما امروزه، دنیای سینما و تلویزیون پر از فیلم‌ها و سریال‌هایی است که مفاهیم مشابه را با جلوه‌های بصری پیشرفته‌تر ارائه می‌دهند. دیگر دیدن یک سایبورگ شکست‌ناپذیر که از آینده آمده تا هدفی را از بین ببرد، برای کسی شوکه‌کننده یا منحصربهفرد نیست.
با تغییر ذائقه مخاطبان و اشباع شدن ژانر، شاید وقت آن رسیده که بپذیریم فرنچایز «Terminator» دیگر توانایی برانگیختن همان هیجان قدیمی را ندارد. تلاش برای زنده کردن این سری، با دنباله‌های پرخرج و بی‌روح، تنها شکست‌های بیشتری را رقم زده است. شاید بهتر باشد که به جای تقلا برای بازگرداندن چیزی که دیگر پاسخگوی نیاز مخاطب امروزی نیست، به ایده‌های جدید و روایت‌های تازه‌ای روی آورد که بتوانند تأثیرگذاری مشابهی در زمانه خود داشته باشند.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید