فیلم The Way Back به کارگردانی «گاوین اوکانر» یک اثر درام است که به زندگی آشفتهی جک میپردازد و راههایی که او برای نجات زندگی خود از مخمصهای که در آن افتاده را به تصویر میکشد ولی آیا این فیلم، اثر خوشایند و قابل قبولی است؟
جک یک کارگر ساختمان است که با مشکل اعتیاد به الکل دست و پنجه نرم کرده و زندگی به شدت آشفتهای دارد. جک از طرف کشیشِ یک بنیاد آموزشی مذهبی، به مربیگری تیم بسکتبال دبیرستان دعوت میشود و بر این اساس، جک راهی را برای بازگشت به زندگی عادی پیدا میکند. کاراکتر جک که «بن افلک» ایفای نقش او را بر عهده گرفته از همه لحاظ یک فرد شکست خورده است. او زندگی زناشویی خود را به خاطر یک تراژدی که در طول فیلم به آن پی خواهیم برد، از دست داده و حالا هیچ راهی جز پناه بردن به مصرف افراطی الکل را در مقابل خود نمیبیند. جالب اینجا است که او در دورهی جوانی، یک بسکتبالیست موفق بوده و زندگی بسیار آرامی داشته که حالا راه خود را در زندگی گم کرده است.
فیلم «راه بازگشت»، روش صریح و بیحاشیهای را برای روایت داستان خود پیش گرفته و به طور موفقیتآمیز سرگذشت جک را برای غلبه بر این زندگی آشفته نشان میدهد. فیلم به طور کاملاً متمرکز و به دور از حاشیه سه جنبه از زندگی جک را به تصویر میکشد و در ادامه، این جوانب را به یکدیگر ارتباط میدهد. در بخش ابتدایی، فیلم به طور کامل در حال نشان دادن اعتیاد شدید جک به الکل است؛ او بدون وقفه در حال مصرف مشروبات الکلی است و حتی یک لحظه هم دست از این کار برنمیدارد. جک پیش از رفتن به مهمانی خانوادگی، سنگینترین نوع نوشیدنیهای الکلی را مصرف میکند و حتی این نوشیدنیها را در ظرف قهوه با خود به سر کار میبرد و شبها را نیز صرف نوشیدن میکند.
بن افلک کاراکتر خود در فیلم راه بازگشت را به درستی درک کرده است
بن افلک به عنوان بازیگر نقش جک در تأثیرگذاری و درک هر چه بهتر سبک زندگی او تأثیر بسیار زیادی داشته است. بن افلک به خوبی از پس نمایش زندگی اسفبار جک برآمده و توانسته به درستی روند خُرد شدن شخصیت یک فرد معتاد را به تصویر بکشد و عملکرد واقعاً تحسینبرانگیزی را به عنوان یک بازیگر حرفهای از خود نشان دهد. در حقیقت بن افلک کاراکتر خود را در فیلم «راه بازگشت» به درستی درک کرده و به خوبی توانسته نقش او را ایفا کند.
فیلم در بخش اول به طرز قابل توجهی آشفتگی زندگی جک را به تصویر میکشد و مخاطب خود را از دردسرهای یک فرد الکلی در زندگی آگاه میکند. در حقیقت فیلم بدون اینکه تلاشی برای نصیحت کردن کلیشهای مخاطب خود داشته باشد، به طور کاملاً واقعگرایانه به دنبال نمایش وضعیت اسفبار جک است. فیلم حتی تلاشی برای برقراری حس همدردی مخاطب با جک نمیکند و برعکس، نگاهی انتقادی به سبک زندگی کاراکتر اصلی دارد. این نوع نگاه واقعگرایانه باعث شده تا مخاطب حس مقاومت در برابر گفتمان اصلی فیلم پیدا نکند و بهراحتی ضدقهرمانی که داستان آن در خود جای داده را بپذیرد.
جنبهی بعدی زندگی جک، به مسائل خانوادگی او مربوط میشود؛ خانوادهی ثروتمندِ خواهر جک، او را به خاطر بینظمیهایش در زندگی شخصی سرزنش میکنند. از طرف دیگر جک تجربهی یک ازدواج ناموفق را داشته و تمامی این مسائل در کنار هم باعث شده تا او پیشرفت در زندگی خودش را رها کند و به امیالش اجازه دهد تا او را به هرجایی که میخواهند ببرند، اما مهمترین بخش داستان فیلم «راه بازگشت»، اتفاقاتی هستند که او را به بازگشت دوباره به زندگی عادی دعوت میکنند. کشیش یک مدرسهی مذهبی از او میخواهد تا به خاطر سابقهی ورزشیاش، مربی تیم بسکتبال دبیرستان شود. فیلم در بخش میانی خود، وارد ژانر ورزشی میشود و نشان میدهد که چگونه ایجاد انگیزه در جک برای به موفقیت رساندن یک تیم بسکتبال شکست خورده، او را از منجلابی که در آن گیر کرده نجات میدهد. فیلم به صراحت در این بخش میانی یک گفتمان کلی دارد و شامل این میشود که وجود انگیزهی قوی در یک فرد معتاد تا چه حد میتواند به عاملی مهم برای نجات او از مصیبتها تبدیل شود.
فیلم راه بازگشت با نمایش نتایج ایجاد انگیزه، به خوبی راهکار درست برای ترک اعتیاد جک را به تصویر میکشد، اما در بخش پایانی که جنبهی سوم زندگی کاراکتر اصلی را نشان میدهد، مهمترین پیام خود را اعلام میکند. ترک اعتیاد یا کنار آمدن با هر مشکل دیگر در زندگی، لزوماً با ایجاد انگیزه و مشغول شدن به انجام یک کار مهم ممکن نیست. در حقیقت فیلم با بازگرداندن دوبارهی جک به زندگی اسفبار و از سرگیری نوشیدن، یک نکتهی مهم را به مخاطب خود یادآوری میکند و آن هم برطرف کردن ریشهی مشکل ایجاد شده است. فیلم با ترفند هوشمندانهی خود در نمایش بازگشت دوبارهی جک به اعتیاد، یادآوری میکند که مهمترین عامل برای برطرف کردن یک مشکل در زندگی، قبول کردن شرایطی است که فرد در آن قرار دارد. در حقیقت فیلم به صراحت میخواهد اعلام کند که وظیفهی جامعه ایجاد بسترهای مناسب برای پذیرش شرایطی است که افراد رنجکشیده در آن قرار دارند.
«راه بازگشت» از آن جمله فیلمهایی نیست که تماشای آن برای همهی افراد لذت بخش باشد
«راه بازگشت» از آن جمله فیلمهایی نیست که تماشای آن برای همهی افراد لذتبخش باشد، با این حال روایت صریح، بیحاشیه و خلاصه برای روایت داستان در کنار خودداری از پرشهای بلند باعث شده تا «راه بازگشت» یک قصهی متمرکز و قابل درک داشته باشد که به طور منظم توانسته از عهده به تصویر کشیدن منظور خودش برآید. شاید دلیل اینکه مدت زمان پخش این فیلم نسبت به بسیاری از آثار درام تاحدودی کوتاهتر بوده نیز همین مسئله باشد. فیلم در مدت زمان یک ساعت و ۴۸ دقیقهی خود هر آنچه میخواسته را به درستی برای مخاطب تعریف کرده و نیازی به حاشیهسازی و نمایش صحنههای اضافی نداشته است.
از طرف دیگر فیلم در لحظات نمایش بازیهای حساس بسکتبال، کاملاً قابل پیشبینی است و تمرکز زیادی روی افزایش سطح هیجان مسابقات ورزشی نکرده است. در حقیقت فیلم اهمیت زیادی به مسئله ورزش در داستان خود نمیدهد و صرفاً از آن به عنوان ابزاری برای روایت زندگی جک استفاده میکند.
این فیلم صرفاً با چند صحنه یا دیالوگ ساده، شرایط و اتفاقات مورد نظرش را تعریف و از خسته کردن مخاطب خود دوری کرده است. البته مواردی نظیر بددهنیهای مداوم جک در زمان مربیگری تیم بسکتبال، آن هم در مقابل کشیش دبیرستان از جمله چاشنیهایی بوده که باعث شده تا فیلم یکپارچگی خودش را برای نگه داشتن سطح توجه مخاطب در طول تماشا حفظ کند. فیلم راه بازگشت در حقیقت روایتی واقعگرایانه از اتفاقاتی است که شاید برای هر کسی رخ دهد. این فیلم جک را به عنوان مثالی برای نحوهی برخورد درست با انسانهای شکست خورده در جامعه نشان میدهد و راهکاری درست را برای رفع مشکلات و پیدا کردن راهی برای بازگشت به زندگی آنها نشان میدهد.
با وجود تمامی این مسائل فیلم The Way Back را نمیتوان یک اثر ماندگار سینمایی در نظر گرفت. این فیلم شاید از لحاظ روایت داستان، صحنهها و نقشآفرینی بازیگر اصلی قوی باشد، اما با وجود تمامی این مسائل نمیتواند فکر و ذهن مخاطب خود را برای مدت طولانی درگیر خود کند و نام خود را به عنوان یک اثر کاملاً تأثیرگذار در دنیای سینما ثبت کند.
- روایت صریح و دور از حاشیهی داستان
- بازی تأثیرگذار بن افلک
- دید واقعگرایانه و دوری از نصیحتهای کلیشهای
- موضوع فیلم احتمالاً برای همهی افراد جذاب نیست
- قابل پیشبینی بودن صحنههای مربوط به مسابقات بسکتبال
- در قیاس با دیگر آثار ژانر درام ورزشی علیرغم خوشساخت بودن، حرفی برای گفتن ندارد
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید