-
0/10
آیا جهانی شبیه جهان ما در کیهان وجود دارد؟
ایده چندجهانی در هاله‌ای از ابهام
آیا ممکن است که جهان ما فقط یکی از بسیاری از جهان‌های چندگانه باشد؟ تصور کنید که جهان‌های بسیاری شبیه دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم وجود داشته و ایده چندجهانی درست باشد.
داستان‌های علمی تخیلی مملو از تعاملات خلاقانه بین واقعیت و خیال است چنان‌که بسیاری از این آثار از برندگان اسکار تا فیلم‌های پرفروش ابرقهرمانی مانند دکتر استرنج در چند جهان اتفاق می‌افتد. بر این أساس همیشه درباره‌ی اینکه جهان‌های دیگری وجود دارد، فرضیه‌هایی مطرح شده و بسته به اینکه از کدام کیهان‌شناس بپرسید، مفهوم چندجهانی فراتر از یک فانتزی ناب یا یک داستان تخیلی است.
اما مفهوم چندجهانی واقعاً زمانی مطرح شد که نظریه‌های علمی مدرن که سعی در توضیح ویژگی‌های جهان ما داشتند، وجود جهان‌های دیگری را پیش‌بینی کردند که در آن رویدادها خارج از واقعیت ما اتفاق می‌افتد. آندری لینده، فیزیکدان دانشگاه استنفورد می‌گوید: «درک ما از واقعیت کامل نیست. واقعیت مستقل از ما وجود دارد.”
اگر جهان‌های دیگری وجود داشته باشد، از جهان ما جدا می‌شوند، با هیچ اندازه‌گیری مستقیم (حداقل تاکنون) غیرقابل دسترس و غیرقابل کشف هستند و این موضوع باعث می‌شود که برخی از کارشناسان این سوال را مطرح کنند که آیا جستجو برای یک جهان چندگانه می‌تواند واقعاً علمی باشد یا خیر.
آیا جهان ما تنها جهان است؟
تئوری‌های مختلفی در مورد چندجهانی، از جمله جهان‌های دیگر با قوانین فیزیک و اینکه آیا نسخه‌های زیادی از ما می‌تواند در آنجا وجود داشته باشد مورد بررسی قرار گرفته است. اما با این سوال موضوع را شروع می‌کنیم که چند جهانی چیست؟ چندجهانی اصطلاحی است که دانشمندان برای توصیف این ایده به کار می‌برند که فراتر از جهان قابل مشاهده، جهان‌های دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد. چند جهانی توسط چندین نظریه علمی مورد بررسی قرار گرفته که سناریوهای ممکن را توصیف می‌کند؛ از مناطقی از فضا در سطوح مختلف از جهان ما، تا جهان‌های حبابی مجزا که دائماً در حال ظهور هستند.
وجه مشترک همه این تئوری‌ها این است که نشان می‌دهد فضا و زمانی که ما می‌توانیم مشاهده کنیم تنها واقعیت نیست. اما چرا دانشمندان فکر می‌کنند که ممکن است بیش از یک جهان وجود داشته باشد؟ تام زیگفرید، روزنامه‌نگار علمی که کتابش با عنوان The Number of the Heavens به بررسی چگونگی تکامل مفاهیم جهان چندگانه در طول هزاره‌ها می‌پردازد، می‌گوید: «نمی‌توانیم تمام ویژگی‌های جهان خود را توضیح دهیم، اگر فقط یکی از آنها وجود داشته باشد.
چرا زمان کافی در جهان ما برای ساختن ستاره‌ها و سیارات وجود دارد؟ چرا ستارگان فقط با مقدار مناسب انرژی می‌درخشند؟ همه این‌ها سوالاتی هستند که ما در تئوری‌های فیزیکی خود پاسخی برای آنها نداریم. زیگفرید می‌گوید دو توضیح وجود دارد: اول اینکه ما برای توضیح ویژگی‌های جهان خود به نظریه‌های جدیدتر و بهتری نیاز داریم. یا این امکان وجود دارد که ما فقط یکی از بسیاری از جهان‌هایی هستیم که متفاوت هستند و در جهانی زیبا و راحت زندگی می‌کنیم.
محبوب‌ترین نظریه‌های چندجهانی
شاید پذیرفته‌شده‌ترین ایده علمی از آنچه به عنوان کیهان‌شناسی تورمی شناخته می‌شود، ناشی شود، این ایده که در لحظات کوچک پس از انفجار بزرگ، جهان به سرعت و به‌طور تصاعدی منبسط شد. تورم کیهانی بسیاری از ویژگی‌های مشاهده شده جهان، مانند ساختار آن و توزیع کهکشان‌ها را توضیح می‌دهد. لینده، یکی از معماران نظریه تورم کیهانی می‌گوید: این نظریه در ابتدا مانند یک اثر علمی تخیلی به نظر می‌رسید، اما آنقدر ویژگی‌های جالب دنیای ما را توضیح داد که مردم شروع به جدی گرفتن آن کردند.
یکی از پیش‌بینی‌های این نظریه این است که تورم می‌تواند بارها و بارها، شاید بی‌نهایت اتفاق بیفتد و صورت فلکی از جهان‌های حبابی ایجاد کند. همه آن حباب‌ها ویژگی‌های یکسانی با حباب‌های ما ندارند – ممکن است فضاهایی باشند که فیزیک در آنها رفتار متفاوتی دارد. برخی از آنها ممکن است شبیه به جهان ما باشند، اما همه آنها فراتر از قلمرویی هستند که می‌توانیم مستقیماً مشاهده کنیم.
نوع دیگری از چند جهان، تفسیر چند جهانی از مکانیک کوانتومی نامیده می‌شود که نظریه‌ای است که به صورت ریاضی نحوه رفتار ماده را توصیف می‌کند. در سال ۱۹۵۷ توسط فیزیکدان هیو اورت پیشنهاد شد، تفسیر جهان‌های متعدد وجود خطوط زمانی منشعب یا واقعیت‌های متناوب را پیش‌بینی می‌کند که در آنها تصمیمات ما به گونه‌ای متفاوت انجام می‌شود و گاهی اوقات نتایج بسیار متفاوتی را ایجاد می‌کند.
در واقع تعداد بی‌نهایت زمین موازی وجود دارد و وقتی آزمایشی انجام می‌دهید و احتمالات را به‌دست می‌آورید، اساساً تنها چیزی که ثابت می‌کند این است که شما در زمینی زندگی می‌کنید که نتیجه آن آزمایش بود. با توجه به این تفسیر، نسخه‌هایی از شما ممکن است زندگی‌های مختلفی داشته باشید که اگر تصمیمات متفاوتی می‌گرفتید. با این حال، تنها واقعیتی که برای شما قابل درک است، واقعیتی است که در آن زندگی می‌کنید.
جهان‌های دیگر کجا هستند؟
همه آنها در ابعادی همپوشانی دارند که ما نمی‌توانیم به آنها دسترسی پیدا کنیم. برخی از دانشمندان به این نوع چندجهانی به عنوان چندجهانی سطح III اشاره می‌کنند که در آن سناریوهای متعددی در واقعیت‌های منشعب شده در حال اجرا هستند. به تعبیر جهان‌های متعدد، شما هنوز یک بمب اتمی دارید، فقط نمی‌دانید دقیقا چه زمانی منفجر می‌شود و شاید در برخی از این واقعیت‌ها، اینطور نباشد.
در مقابل، جهان‌های متعددی که توسط برخی نظریه‌های تورم کیهانی پیش‌بینی می‌شوند، چیزی هستند که برخی آن را چندجهانی سطح دوم می‌نامد که در آن فیزیک بنیادی می‌تواند در جهان‌های مختلف متفاوت باشد. در یک چندجهانی تورمی، شما حتی نمی‌دانید که اصولاً بمب‌های اتمی در برخی نقاط جهان ممکن است یا نه.
پس چگونه می‌توانیم نسخه‌ای از خودمان را ملاقات کنیم؟ آیا می‌توانیم بین چندجهانی سفر کنیم؟ متاسفانه نه. دانشمندان فکر می‌کنند که امکان سفر بین جهان‌ها وجود ندارد یا حداقل هنوز برای این کار زود است. مگر اینکه بسیاری از فیزیک‌ها که کاملاً ثابت شده است اشتباه باشد، بنابراین نمی‌توانید به این چندجهان سفر کنید. اما چه کسی می‌داند؟ هزار سال بعد شاید کسی بتواند چیزی را که شما هرگز تصورش را نمی‌کردید، کشف کند.
آیا شواهد مستقیمی وجود دارد که نشان دهد چندجهانی وجود دارد؟
اگرچه به نظر می‌رسد برخی از ویژگی‌های جهان به وجود چندجهانی نیاز دارند، اما هیچ چیزی مستقیماً مشاهده نشده است که نشان دهد واقعاً وجود دارد. تاکنون، شواهدی که از ایده چندجهانی حمایت می‌کنند، صرفاً نظری و در برخی موارد فلسفی هستند. برخی از دانشمندان استدلال می‌کنند که ممکن است این یک تصادف بزرگ کیهانی باشد که انفجار بزرگ جهانی کاملاً متعادل را ایجاد کرده است.
دانشمندان دیگر بر این باورند که احتمال بیشتری وجود دارد که تعداد زیادی از جهان‌های فیزیکی وجود داشته باشد و ما به سادگی در جهانی ساکن شویم که ویژگی‌های مناسبی برای بقای ما دارد. حتی نظریه‌هایی مطرح شده مبنی بر اینکه تعداد نامتناهی جهان‌های کوچک متناوب یا جهان‌های حباب‌دار وجود دارد که برخی از آنها فیزیک متفاوت یا ثابت‌های بنیادی متفاوتی دارند.
به همین دلیل است که برخی از مردم این ایده‌ها را به نوعی جدی می‌گیرند، زیرا به پرداختن به برخی مسائل فلسفی کمک می‌کند. دانشمندان در مورد اینکه آیا چندجهان حتی یک نظریه تجربی قابل آزمایش است یا خیر بحث می‌کنند. برخی می‌گویند نه، با توجه به اینکه طبق تعریف یک چندجهانی مستقل از جهان خودمان است و دسترسی به آن غیرممکن است. اما شاید ما فقط آزمایش درست را کشف نکرده‌ایم.
آیا جهان ما فقط یکی از بسیار جهان‌های دیگر است؟
چندجهانی از جمله پیش‌بینی نظریه‌های مختلف است که می‌توان آنها را به روش‌های دیگری آزمایش کرد و اگر آن نظریه‌ها همه آزمون‌های خود را با موفقیت پشت سر بگذارند، شاید جهان چندگانه نیز ثابت شود. یا شاید یک کشف جدید به دانشمندان کمک کند تا بفهمند آیا واقعا چیزی فراتر از جهان قابل مشاهده ما وجود دارد یا خیر.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید