جردن پیل با تهیه فیلم Us باری دیگر ثابت کرده میتوان همچنان به موفقیت فیلمهای مهیج در دنیای هالیوود امیدوار بود.
گذشته از تمام فیلمهای ریز و درشتی که در ژانر ترس و مهیج در هالیوود تهیه و اکران میشود، هنوز آثاری پیدا میشوند که ایدههای بکر و جالبی در سر دارند. جردن پیل قصهگوی خوبی است و پیش از تهیه فیلم Us در آثار دیگری همچون Get Out با قابلیتهای وی آشنا شدیم. هر چند تعریف جردن پیل از یک اثر وحشتناک، چیز دیگری برخلاف تفکرات عامه است. او در آثارش تلاش میکند قصهاش به ذات ترسناک باشد، نه اینکه با بهرهجویی از تکنیکهای مختلف هالیوودی در تلاش باشد ما را بترساند. فعلا که فرمول پیل و تیم خوبش جواب میدهد و باید دید در آینده چه پیش میآید.
در فیلم Us قصه خانواده چهار نفره «ویلسونها» را شاهد هستیم که به یک خانه ییلاقی سفر میکنند اما طی حوادثی در مییابند گروه دیگری از انسانها که به شدت شبیه آنها بوده، در کمینشان نشستهاند تا آنها را به قتل برسانند. البته این درونمایه از ابتدای فیلم مشهود نیست و در ابتدا، قصه فیلم با رونمایی از دختربچهای خردسال به همراه والدینش در لوکیشین شهربازی آغاز میشود.
فیلم Us برخلاف پایانش، مقدمه خوبی ندارد و به شدت در شروع ماجرا از خود ضعف نشان میدهد. اتمسفر حاکم بر فیلمنامه به اندازه کافی سنگین و وهمبرانگیز است که نتوانیم آن گونه که باید، با شخصیتهای غریبه ارتباط برقرار کنیم. هر چند میتوان این گونه تحلیل کرد جردن پیل با یک ریسک، داستان زندگی یک خانواده را به طور مرموز و اسرارآمیزی شروع میکند. در حقیقت «پیل» عادت دارد با کاشت روایی در مقدمه قصههایش، بیننده را در انتها شگفتزده کند. بیننده هم از همه جا بیخبر، از تماشای فیلم و روایت قصه لذت میبرد. غافل از اینکه فیلمنامهنویس به راحتی او را از همان ابتدای ماجرا فریب داده است.
اکثر بخشهای فیلمبرداری در شب انجام میشود و نورپردازی این اثر، برای فیلمبرداران باید اندکی چالشبرانگیز بوده باشد. چرا که تضاد میان مناطق روشن و تاریک، جلوه خوبی به قابهای سینمایی در این سبک نمیدهد. به همین خاطر جردن پیل از خیرِ ایفای نقش بازیگران در سایهها میگذرد و از نورهای فرعی یا همان تلطیف کننده استفاده میکند. این دسته از نورها در حقیقت برای کاهش سطح تضاد بین دو منطقه روشن و تاریک مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجایی هم که جردن پیل از اول هم قرار نبود چندان از قدرت تاریکی برای ترساندن مخاطب استفاده کند، برای استفاده از نورهای فرعی هیچ ابایی نداشته و باید اعتراف کرد از بخشهای قابل توجه فنی، باید به همین نورپردازی بسیار خوب و حرفهای اشاره کرد.
فیلم Us آن چنان پر زرق و برق نیست و بودجه این فیلم ظاهرا بیشتر برای دکوراسیون و طراحی محیط خرج شده است.
فیلم Us آن چنان پر زرق و برق نیست و بودجه این فیلم ظاهرا بیشتر برای دکوراسیون و طراحی محیط خرج شده است. این فیلم با بودجهای ۲۰ میلیون دلاری تهیه شده و توانسته در گیشه بالغ بر ۲۰۰ میلیون سود به همراه داشته باشد. شگفتانگیز نیست؟ همانطور که در ابتدای یادداشت اشاره کردیم، جردن پیل تمام تلاشش را به کار گرفته اثری خارج از تفکرات شایع عموم، در سبک مهیج و وحشت خلق کند. پیش از اکران فیلم Us به فیلم قبلی پیل یعنی Get Out انگ نژادپرستی زده بودند و برخی از منتقدین موفقیتهای ریز و درشت این اثر را ناشی از رگ و ریشههای نژادپرستانه میدانند. گویا جردن پیل در فیلم Us همین سوژه نژادپرستانه را در بطن جریان فیلم قرار میدهد تا این دسته از منتقدین که به سیاهپوست بودن بازیگران در فیلم قبلی اعتراض داشتند، تم پر رنگتری از «نژادپرستی» را به چشم ببینند. رگههای مهجور ماندن قشر سیاهپوستان در دنیای غرب به شدت در کلیت داستانی حس میشود و بعید به نظر میرسد جردن پیل این تصمیم را بدون غرضورزی قبلی گرفته باشد.
ایفای نقش بازیگران بزرگسال قابل قبول است ولی بیانصافیست از نقشِ دو بازیگر نوجوان غافل بمانیم. آنها بسیار قدرتمندانه و حرفهای جلوی دوربین بازی کردند و باید گفت جردن پیل برای هر پلان، وسواس زیادی به خرج داد. قصه فیلم Us به اندازه کافی عجیب و غریب و نامانوس ظاهر میشود. لذا اگر لغزشی در بازیگردانی صورت میگرفت، قطعا با یک فاجعه روبهرو میشدیم. اما همه چیز روی یک روال پیش میرود و ضعف چندانی در میزانسن و چینش اجزای جلوی دوربین حس نمیشود. گویا جردن پیل از ضعفهای میزانسن در اثر قبلی خود درس گرفته و نسخهای تکامل یافتهتری از دانش سینماییاش را در قالب فیلم Us به رخ دیگران میکشد.
جالب است که در بدترین شرایط موجود در قصه، دیالوگگوییهای مختصر طنزی را نیز در فیلم شاهد هستیم که بیشتر حکم یک شوک را دارد تا بیننده از نمایش بیش از حد خشونت و جو خفهِ فیلم زده نشود. جالبتر اینجاست پایانبندی فیلم Us درست مثل دیگر آثار ژانر مهیج، بیننده را غافلگیر میکند؛ اما این غافلگیری دو بار صورت میپذیرد و ما شاهد دو پیچش داستانی هستیم. ظاهر جردن پیل پس از به نمایش درآمدن پیچش دوم داستانی میخواهد به ما بگوید: «اگر توانستی از سدِ اولین غافلگیری رد شوی، دومین نکته را محال است پیشبینی کنی؛ چون من از قصد کاری کردم اولین غافلگیری را حدس بزنی و فکر کنی قصه فیلم قابل پیشبینی است». حیرتانگیز نیست؟
جردن پیل در مقام کارگردان و تنها نویسنده سناریوی این فیلم، از اشتباهات ریز و درشت پیشین خود درس گرفته و فیلم Us با اختلاف، بهترین اثر سینماییاش تلقی میشود که روی پرده نقرهای سینما اکران شد. او رسما سطح انتظارات دیگران را از خود و آثارش بالاتر برد. باید منتظر ماند تا ببینیم آیا او میتواند در آینده نزدیک مجدد موفقیت خودش را تکرار کند و تراز ژانر مهیج را چند سطح به جلوتر هدایت کند یا خیر.
- ایدهای کاملا بکر
- اتمسفر و فضاسازی موهوم و هیجانانگیز
- نورپردازی حرفهای و اصولی
- دکوراسیون و طراحی شگفتانگیز محیط
- غافلگیریهای همیشگی جردن پیل در انتهای داستان فیلم
- مقدمه نه چندان گیرا و خوب
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید