گواهی IP ضدآب و گرد و غبار برای گوشی‌های هوشمند و گجت‌ها به چه معناست؟

گواهی IP ضدآب و گرد و غبار برای گوشی‌های هوشمند و گجت‌هایی مثل ساعت و دستبند و هدفون و هندزفری به چه معناست؟ کدهای IP که معمولا در تبلیغات گوشی‌ها و گجت‌های هوشمند می‌شنویم یا هنگام خرید وقتی قابلیت‌های دستگاه را بررسی می‌کنیم آیا مقاومت دستگاه را تضمین می‌کنند.

در این مقاله قصد داریم به موضوع قابلیت ضدآب و گرد و غبار بودن گوشی‌های هوشمند بپردازیم و ببینیم که کدهایی که در کنار IP قرار می‌گیرند هر کدام به چه معنا هستند.

این روزها با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا و لزوم میکروب‌زدایی همه‌ی وسایلی که با آنها سروکار داریم، معمولا بسیاری از ابزارهای الکترونیک دچار مشکل می‌شوند؛ چرا که معمولا کاربران اقدام به شست‌وشوی آنها با آب یا الکل می‌کنند. بر این اساس دانستن این موضوع که هر گوشی یا گجتی که داریم آیا از قابلیت ضدآب یا گرد و غبار برخوردار است و هنگام استفاده در شرایط مختلف و تمیز کردن آنها دچار آسیب یا خرابی می‌شود، بسیار حایز اهمیت است.

گواهی IP به چه معناست؟

IP مخفف Ingress Protection است. در واقع، گواهینامه IP نشان می‌دهد که یک دستگاه یا محصول چقدر می‌تواند در برابر ذرات گرد و غبار یا مایعات مقاومت کند. 

استاندارد IEC 60529 که به عنوان کد محافظت بین المللی شناخته می‌شود، درجه مقاومت محفظه‌های مکانیکی و محفظه‌های الکتریکی دستگاه‌های مختلف را در برابر نفوذ گرد و غبار، تماس تصادفی و آب طبقه‌بندی می‌کند. 

زمان خرید گوشی یا هنگام رونمایی از گوشی‌ها معمولا با اصطلاحاتی مثل IP68 یا IP67 یا اعداد مختلف روبه‌رو می‌شویم؛ اما این اعداد به چه معنا هستند و زمانی که گوشی می‌خریم آیا لازم است که دارای گواهی ضدآب و گرد و غبار باشند؟

گواهی IP معمولا با دو عدد همراه است که اولی نشان دهنده نفوذ گرد و غبار است و دومی علامت مقاومت دستگاه در برابر آب.

این دو عدد بین صفر تا ۶ و صفر تا ۸ متغیر هستند که هر کدام معنای خاصی دارند.

بعد از کد IP اولین عدد نشان‌دهنده‌ی مقاومت دستگاه در برابر گرد و غبار است که همانطور که در بالا گفته شده، رقم آن بین صفر تا ۶ متغیر است.

دومین عدد نشان‌دهنده میزان مقاومت دستگاه در برابر نفوذ آب است که آن هم بین صفر تا ۸ متفاوت است؛ یعنی هر عدد نشان‌دهنده درجه نفوذناپذیری مایعات است.

عدد اول که مربوط به ضد گرد و غبار است و بین صفر تا ۶ نشان داده می‌شود به این ترتیب است؛ اگر این عدد ۱ درج شده باشد؛ یعنی IP1 به این معناست که مقاومت دستگاه را نسبت به ۵۰ میلی‌متر گرد و غبار نشان می‌دهد؛ عدد ۲ مقاومت در برابر گرد و غبار با قطر ۱۲ میلی‌متر، عدد ۳ مقاومت در برابر ۲.۵ میلی‌متر، ۴ یک میلی‌متر، عدد ۵ نشان می‌دهد که در برابر گرد و غبار دستگاه مقاوم است اما نفوذناپذیر نیست و در نهایت عدد ۶ نشان‌دهنده‌ی این است که دستگاه به شکل کامل در مقابل ورود گرد و غبار غیرقابل نفوذ است.

عدد دوم که بین صفر تا ۸ متغیر است نشان می‌دهد که میزان مقاومت دستگاه در برابر نفوذ آب و مایعات چقدر است؛ به این ترتیب که عدد صفر نشان می‌دهد که دستگاه در برابر نفوذ آب اصلا مقاومت ندارد.

عدد یک نشان‌دهنده مقاومت در برابر بارش باران یا چکه چکه آب است؛ یعنی اگر قطرات به شکل عمودی روی دستگاه بریزد، مشکلی ایجاد نمی‌کند.

عدد ۲ نشان می‌دهد که دستگاه در برابر نفوذ آب با زاویه ۱۵ درجه مقاوم است.

عدد ۳ مقاومت دستگاه در برابر نفوذ آب با زاویه ۶۰ درجه و در عین حال اعداد بالا را نیز نشان می‌دهد.

عدد ۴ نشان‌دهنده مقاومت دستگاه در برابر نفوذ آب از هر جهت است.

عدد ۵ مقاومت دستگاه در برابر پاشش آب با فشار کم را مشخص می‌کند.

عدد ۶ نیز مقاومت در برابر پاشش آب با فشار زیاد را نشان می‌دهد.

عدد ۷ مشخص می‌کند که اگر گوشی در آب غوطه‌ور شود آسیب نمی‌بیند.

عدد ۸ نشان‌دهنده‌ی این موضوع است که اگر گوشی مدت زمانی در آب مثلا نیم‌ساعت در عمق ۱.۵ متر بماند دچار مشکل نخواهد شد و دوام می‌آورد.

بر این اساس گوشی‌های پرچمدار و رده بالا معمولا از IP68 پشتیبانی می‌کنند و این اعداد نشان دهنده‌ی این است که گوشی مورد نظر قابلیت مقاومت در برابر گرد و غبار و قرار گرفتن در آب به مدت مشخصی را دارد و در صورتی که در این شرایط قرار بگیرد دچار مشکل نخواهد شد. 

گوشی‌های رده پایین‌تر هم با استاندارد IP67 عرضه می‌شوند. اما برخی از گوشی‌ها مثلا با کد IPX6 ارایه می‌شوند که حرف X نشان‌دهنده‌ی این است که مثلا دستگاه مورد نظر قابلیت مقاومت در برابر گرد و غبار را ندارد و استانداردهای لازم را برای این تست ندارد. همچنین ممکن است به جای عدد گواهی ضدآب، حرف X قرار گیرد که باز هم نشان می‌دهد در برابر نفوذ آب مقاوم نیست.

اما باید به این نکات توجه کنید که پشتیبانی گوشی از این استاندارد به این معنا نیست که شما می‌توانید مدام زیر دوش آب یا داخل استخر و هنگام شنا از گوشی‌تان استفاده کنید. اصولا این استانداردها برای مشکلات احتمالی در نظر گرفته شده است که مثلا به شکل اتفاقی گوشی داخل آب بیفتد یا مثلا زیر باران مجبور شوید از گوشی استفاده کنید و در صورت پاشش آب یا قرار گرفتن در معرض رطوبت، مشکلی برای دستگاه ایجاد نشود.

موضوع دیگری که مهم است و لازم است که کاربران مورد توجه قرار دهند اینکه برخلاف گذشته که شرکت‌هایی مثل سونی اقدام به ارایه گارانتی گواهی ضدآب و گرد و غبار برای گوشی‌های‌شان می‌کردند و همین موضوع مشکلاتی را برای شرکت به وجود می‌آورد، حالا هیچ‌کدام از تولیدکنندگان، گوشی‌هایشان را در برابر نفوذ آب و گرد و غبار گارانتی نمی‌کنند و همه‌ی این استانداردها اگرچه نشان‌دهنده ضدآب بودن دستگاه است اما تضمین نمی‌کند که گوشی آسیب نبیند. 

بنابراین به کاربران توصیه می‌کنیم که حتی در صورت دارابودن گواهی ضدآب و گرد و غبار، حتما مراقب گوشی‌های‌شان باشند که با وجود بالا رفتن قیمت‌ها، مشکلی برای دستگاه پیش نیاید.